نظرسنجی: گيلکي خط

چیزی نزدیک به یک سال از انتشار پیشنهاد ما برای گیلکی‌نویسی گذشته. توی این مدت دائم در حال بحث و شنیدن نقد و نظر دوستان بودم و از طرفی تاکید داشتم که در عمل این روش رو آزمایش کنیم.

در این مدت حتما شما هم این شیوهٔ نگارش رو دیده و با متنهایی مربوط به این شیوه برخورد کردید (+)؛ پس بد نیست در نظرسنجی ورگ شرکت کنید.

این نظرسنجی به ما کمک میکنه تا بهتر از میزان نفوذ این پیشنهاد و عیب و کاستیهاش باخبر بشیم.

اگر علاوه بر گزینه‌ای که انتخاب میکنید، نظر مفصلتری دارید هم در قسمت نظرات بنویسید.

[poll id=”4″]

پا به پای تو آمده‌ایم…

این متن به مناسبت صدمین سال زادروز دکتر منوچهر ستوده نوشته شده و پیشتر در مجلهٔ شمیم شمال (شمارهٔ دوم از سال هشتم، ص۵۲، سال ۱۳۹۴) چاپ شده است که حالا با خبر درگذشتش در صد و سه سالگی در ورگ باز منتشر میشود.

 

منۊچهر ستۊده

اشاره

یادداشت پیش‌رو، هم بیان نحوهٔ آشنایی نگارنده با دکتر منوچهر ستوده است که بدون شک تجربه‌ای مشترک در میان بسیاری از هم‌نسلان است و هم جستاری در زمینه‌ٔ تاثیر آثار وی در منابع جغرافیایی، جغرافیای تاریخی و تاریخ سرزمین‌های جنوبی دریای کاسپین به ویژه گیلان. در بخش دوم این یادداشت، نقش وی در زمینهٔ سمت و سو دادن به پژوهش‌های تاریخی و جغرافیایی گیلان مورد بررسی قرار گرفته و نکاتی از اهمیت پژوهش وی، از دیدگاه یکی از مخاطبان آثار وی بیان شده است. تمجید از دکتر ستوده در این نوشتار، آن هم پس از بزرگ‌داشت‌های متعددی که از سوی بزرگان فرهنگی ایران دربارهٔ ایشان در صدمین سال‌ زادروزش صورت گرفته، ناچیز می‌نماید و قصدی هم بر آن نیست. این یادداشت قصد دارد جدا از هیاهوی به وجود آمده در رابطه با گرامیداشت‌های پی‌در‌پی صدمین سال‌ زادروز ایشان، که توسط جامعهٔ فرهنگی ایران هر از چندگاهی و در مکان‌های مختلف برگزار می‌شود، به مقوله‌های ذکر شده بپردازد. اما چه چیزی سبب‌شد گریزی به میراثی که ستوده برای گیلان‌شناسی و گیلان‌شناسان برجای گذاشته، داشته باشیم؟

ادامه خواندن “پا به پای تو آمده‌ایم…”

کرک

کلاریس لیسپئکتؤر (Clarice Lispector) ىکته نؤمي نيويشتنکسه برزيلˇ شي کي پؤرتقالي أدبياتˇ مئن خۊشˇ جاجيگه’ دأنه. أگه خأنين ويشتر اۊنأجي بۊدؤنين ائره’ بۊخؤنين.

دۊ سال پيش دۊ ته اينˇ قصه’نه وگردؤنئه بۊم گيلکي. اي ىکته اۊشؤنه کي ألنى تينين بۊخؤنين. ائره’م تينين فارسي اي نيويشتنکس أجي بۊخؤنين.

ليسپئکتؤرˇ قصه’نˇ مئن همشک زنأکؤن ؤ ايشؤنˇ زيندگي ؤ فکر نۊمۊد دأنه. اي قصه مئن أني هيتؤره؛ ىکته کرک (مرغ) کي مألي (ماده) ؤ زنأى بؤن، اينˇ زيندگي سر أني خۊشˇ أثره نئنه.

 

کلاريس ليسپئکتؤر
کلاريس ليسپئکتؤر

کرک، ىکشمبه رۊزˇ پله خؤري شي بو.(۱) أگه تاهیسه زنده بۊ، اینˇ وأسي بۊ کي هلئه ساعت ۹ نۊبؤبۊ.
ايتؤ نظر أمأ کي تأمأچه ره. شمبه’ جي تاهیسه آشپزخؤنه دیمه جۊکأزئه بۊ. هي کسه نیگا نۊد، هي کسأ ني اینه نیگا نۊد. وختي اۊشؤن اینه دؤجین بۊدن ؤ هۊتؤ بیخیال اینه بقاىده أنگۊشتأگۊدن، مننیسن بۊگؤن پلفه’ ىا کي خأشه. هي کس خیال نۊد کي “کرک” ىأسه بدأره.
هینˇ وأسی تعجۊبي بۊ وختي خۊ کۊچˇ بالؤنه وابۊده، خۊ سینه’ فۊلکأدأ، بأزۊن، دۊ سۊ دفأ حقسایˇ پسي، برسه تلارکه(۲)ˇ دیواره. ىک دم لکتؤ بۊخؤرده -ؤ هي أننى لمˇلس وس بۊ کی آشپز ژگله بکۊنه- ؤ بازۊن همساده تلارکه سر ایسأبۊ ؤ اؤره’ جي بکی-ویریس پرأگیته برسه تا ىکته سفال-سر بؤمه. اؤره ىکته “بادنما” مۊسؤن کي خۊ جاجیگه’ مؤقۊفأگۊده-بي بئسأ، نوأ-نوأ، أول ىکته پاىˇ سر بأزین اؤکته سر. خانواده واخؤأبؤن ؤ هۊتؤ کي ایشؤنˇ مات واخۊشته-بۊ، خۊشؤنˇ نأهأره بدئن کي ىکته دۊدکشˇ ورجه سرپا ایسأ! ادامه خواندن “کرک”

بهار ألاله زاره مۊ نميرم

بهار أمأدره. عىدˇ مؤقه’. بهار کي بنه، بخياله زمين ؤ زمت ؤ همه چي خأ نؤ وابۊن. ديلمي تقويمˇ مئن، آولˇ ما پسي، پنجيکˇ پنج رۊزه. اي پنجيک ئبه بۊتن:

بهار ألاله‌زاره مۊ نميرم

تاوسسؤن وختˇ کاره مۊ نميرم

پئيزه جمع کۊنم قۊتˇ زۊمۊسسؤن

زۊمۊسسؤن بي محاله مۊ بميرم

اي شعرˇ مئن، آدمˇ ديلنأجه دره: ناميري ؤ هميشک دبؤن. زۊمۊسسؤنˇ پسي بهار، أمه ره گۊنه کي ناميري، نمردن نئه؛ بلکي هر زمت زينده وابؤنه.

اي تاتاىئن (عکسؤن) بۊبۊن شيمئه عىدي. (اينأني بۊگؤم کي گيلکي مئن، ألاله هۊ شقاىق بنه. اي تاتاىئنˇ مئن أني ألاله دره.) ادامه خواندن “بهار ألاله زاره مۊ نميرم”

تاراج آیندهٔ حیات وحش گیلان؛ به بهانهٔ روز جهانی حیات وحش و انتقال دو گوزن زرد باقی‌مانده در گیلان به استان البرز

مارال گیلان

خبرگزاری جمهوری اسلامی، روز سه‌شنبه ۱۱ بهمن، از قول شهروز قلی‌نژاد رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان آستارا خبر داد که به دنبال ناموفق بودن اجرای طرح تکثیر در اسارت گوزن زرد در سایت طبیعت‌گردی پناهگاه حیات وحش لوندویل، دو رأس گوزن زرد ایرانی که در این پناهگاه باقی مانده، به منظور ساماندهی گوزن زرد ایرانی و با هدف پایش مستمر وضعیت سلامتی آنها، به سایت مجتمع تفریحی آموزشی ایثار در استان البرز انتقال داده می‌شوند.
این مقام مسئول، شرایط اقلیمی و محیطی، مناسب نبودن زیستگاه خاص گوزنها، شرایط نامناسب در وضعیت پوشش خاک، گیاه و رطوبت هوا را از جمله دلایل ناموفق بودن این طرح در راستای نگهداری و تکثیر گوزنهای زرد در آستارا برشمرد. در حالی‌که اصغر خودكار رئیس سابق محیط زیست آستارا در اول اردیبهشت ۱۳۸۷ که ۱۱رأس گوزن زرد ايرانی در این منطقه رها شدند، گفته بود: «سلامت آنها نسبت به گوزنهايی كه در زيستگاه كشورهای ديگر به سر می‌برند بيشتر و آستارا نيز مناسب با شرايط اين گونه‌ها است»! ادامه خواندن “تاراج آیندهٔ حیات وحش گیلان؛ به بهانهٔ روز جهانی حیات وحش و انتقال دو گوزن زرد باقی‌مانده در گیلان به استان البرز”

دۊخان مرأ

أفتؤ

دۊخان مرأ، دۊخان
اي جۊر دۊخان مرأ-
کي تي صدا
به کۊ بينيشته آفٚتابˇ
أرسؤنه وأگردانه
جي دؤب دکفته آدمانˇ راهي ىأ
ألأن کي خئلي وخته خؤفتدي
دپرکانه
اۊ جۊر کي گؤرخانه تأنه
زيمينأ خۊ نيهئبˇ جا بپرکانه
اۊ جۊر صدا مرأ دۊخان
بدأ
تي نازنين صدا جا آسمان واوه
گۊلانˇ ره هميشه آفٚتاب ببه.
ادامه خواندن “دۊخان مرأ”

دیه شوِ تاریک سی دیدنِ صو

سال ۸۱ کامپیوتردار شدم و وبلاگنویس. یک وبلاگ که جز دو نفر رفیق نزدیک هیچکس نمی‌دونست نویسنده‌اش منم. (محض آسایش خاطر بعضی‌ها که به خیرشان امید نیست عرض کنم که وبلاگ سیاسی نبود لطفا شر مرسانید.)
اون زمان وبلاگها اغلب موزیکی برای خودشون داشتند. این آهنگ یکی از وبلاگهایی بود که یک شب توی اینترنت پیدا کردم. شعری به زبان لری بختیاری:

دیه شوِ تاریک سی دیدنِ صو
تی به ره منشین
ایبَرت خَو
حالا ایتری
دی نگو نترم
خوت وُری بدرو
بیاو چی افتو…

(دیگر، شبِ تاریک، برای دیدن صبح/ چشم به راه منشین/ که به خواب خواهی رفت،/ می‌توانی/ نگو نمی‌توانم/ خودت طلوع کن و/ همچون خورشید بیرون بیا)
ادامه خواندن “دیه شوِ تاریک سی دیدنِ صو”