فرهنگ کرمی توی این مقایسه فهرستی از شباهتهای این دو زبان رو در دو سطح مختلف تهیه کرده که خواننده رو با نزدیکی و خویشی عمیق دو زبان کردی و گیلکی آشنا میکنه.
این مقاله رو از اینجا بگیرین و بخونین.
گیلکؤن ٚ ادبیات ؤ فرهنگ ؤ غیره!
فرهنگ کرمی توی این مقایسه فهرستی از شباهتهای این دو زبان رو در دو سطح مختلف تهیه کرده که خواننده رو با نزدیکی و خویشی عمیق دو زبان کردی و گیلکی آشنا میکنه.
این مقاله رو از اینجا بگیرین و بخونین.
دمت گرم.
طبق اسناد لرها لکها و کردها یکی هستند یعنی همه کردند و با قوم گیل از یک تبار هستند این خیلی واضح است این زبانها خیلی به هم شبیه هستند ولی مازندرانی ها طبری یا تپوری هستند و با گیلانیها یکی نیستند ولی بیشتر شهرهای مازندران دارای پسوند گلا یا کلا هستند که شاید مبین این باشد که مازنی ها هم گیلند به نظر تپورها از قوم سکا هستند و مکان سکاها خارج از ایران بوده یعنی نواحی شمالشرقی خراسان ولی باز هم زبان مازنی به نسبت مازنی کمتر شبیه کردی است
من هم چنین باور دارم. در رشت مرکز گیلان زندگی می کنم و در این خصوص مشغول تحقیق هستم. خوشحال می شوم اگر لک زبانی به من یاری رساند.
درود بر شما در برخی از نواحی گیلان مانند لوشان لک ها زندگی میکنند، من لک هستم اما زبان لکی را نمیدانم لک بافت کرمان هستم
شاید بتونم کمکت بکنم
چیزی که برام جالب بود اینه که خییییییییلی شبیه زبان له کی کوردیه (اونا ک نوشتی کلهری علاوه بر کلهری لکی هم هستن)
به نطرم تحقیق کنید درباره این موصوع به خصوص اینکه گیلک میتونه منطورش لک گیلان باشه
با سلام و احترام
گیلک ها (کشاورزان گیلان) و دیلمیان (گالش ها – دامداران گیلان) از نظر ژنتیکی از پدر با لر ها و بختیاری ها یکی هستند!
جد بزرگ ایل بختیاری اسمش بختیار دیلمی هست که یک پادشاه آل بوبه متولد اهواز با اصالت و تبار دیلمی (گیلانی) هست.
با جستجوی کلمه (مردم لر) توی ویکیپدیا و رفتن به قسمت ژنتیک متوجه میشید اینو در پاراگراف آخر.
لر ها همون دیلمیان (آل زیار و آل بویه) هستن که اعراب رو از ایران بیرون کردند و خلیج فارس رو زنده نگه داشتند.
این دو قومیت (لر و گیلانی) کلا کپی هم هستن مخصوصا گالش های گیلان که بسیار مردم ساده دل و خیلی قوی ای هستن و بیشتر کارشون دامداری و چای کاری هست و اعراب و مغول ها رو شکست دادن در تاریخ
و میرزا کوچک جنگلی 100 سال پیش با مردمش دوباره ایران رو نجات داد
و انگلیس براشون جوک ساخت تا از چشم مردم ایران بندازه تشون
با سپاس
چيسه برأ؟! مردأی فاش ندأ کي أتؤ أن‌أ بۊشؤستي
آقای جلالی من معذرت می‌خوام. اتفاقن من هم متوجه این شباهت بین لر و گیلک شدم. اظهارات شما درست یا غلط، این طرز برخورد نمی‌دونم واسه چی بود.
بله… بگم که گیلک به کل این مجموعه‌ی دامدار و کشاورز و غیره گفته میشه و اونی که منظور شماست(جلگه‌نشین، کشاورز) گيل ٚ مرد باید باشه. حتی اهالی مازندران خودشون رو گلک خطاب میکنن. که البته تو لهجه‌ی منطقه‌ی ما هم گئلک یا گلک تلفظ میشه.
من یکی از بهترین، اگه نگم بهترین، رفیقام لر(بچه ماسور، اطراف خؤرمۊأ/خرموئه/خرم‌آباد) هستش. یه دوره‌ای ریش بلند کرده بود و کپ میرزا شده بود :|
احسنت . باهاتون کاملا موافقم
سلام
گیلانیان از جمله کهن ترین و اصیل ترین اقوام ایرانی هستند که با اقوامی چون(مغول ها،اعراب و ……)مبارزه کردند و شکست دادند
همچنین گیلانیان از شمال دریای خزر آمدن و همچنین در همانجا مستقر شدند نه از جای دیگر
بنابر این مابقی تماماََ شباهت نامی و اسمی و لکی و لری به هیچ عنوان از لحاظ قومیتی مربوط به گیلانیان نمیشه
اما زبان نزدیک زبان مازندرانی هست چون دو قوم گیلانی (گیلک)و مازندرانی(طبری)از یک ریشه هستند
در ضمن گیلانی ها یک قوم جدا هستند که همراه قوم کُرد از شمال دریای خزر(کاسپین)به ایران آمدند
لایک داری ایمان جان .
به به مردم چقدر با سواد خدایی از هشتاد میلیون جمعیت ایران صد میلیون دانشمندن😃😑 یکی میگه مازندرانیا هم خودش و گیلکی میدونن یکی میگه نه همه کوردن یکی میگه گیلکا و بختیاری ها یکی بودن بسیاری از سلسله های طبرستان(مازندران) لر تبار بودن یکی میگه گیلانیا ایرانی ان ولی مازندرانیا سکا ها هستن ایرانی نیستن😃 عرضم به حضور شما طبق اخرین آزمایش ژنتیک میان قفقاز و مقایسه آن با خاور میانه فهمیده شد مردم مازندران و گیلان و تالش ها درواقع همون مردم کاسپین هستن که به دلیل فتح شدن ان منطقه توسط ماد به جنوب دریای مازندران کوچ کردن که هر کدوم یه جا رفتن عده به جلوتر تپور ها عده ای امارد ها عده ای کادوسیان…عده ای هم کوچ نکردن تو قفقاز موندن تالش ها ولی زبانشون به اجبرار کرد ها قاتی شده بعضیا این از این*** بعدشم اجداد ایرانیان اشتراکات ژنتیکی دارن طبیعی این قوم با این قوم در این ژن یکی باشه مثلا الان هزاره ها فارس زبان ایا شیرازی ان؟؟ بعد داداشمون میگه تمام سلسله ی شمال ایران بختیاری ان ببین داش الان فرخان بزرگ اسپبهدان طبرستان هم لر بوده؟؟؟ رفت شهر تاریخی ساری و ساخت و حتی در تاریخ اعراب به عنوان طبری ازش اسم بردن؟؟؟
اینکه بگم سلسله ی شمال کشور مازندرانی یا این بودن بحث نمیکنم خودتون عقل دارین میفهمین نداشته باشین هیچ.!! دوم به اون دوستمون که میگه مازندرانیا ایرانی نیستن چون من میدونم به چه دلیل میگه ولی نمیخوام تحلیل کنم بگم موضوع در اصل چیه فقط اینارو میگم…
پر افتخار ترین استان ایران مازندران بالای هفتاد درصد از افتخار المپیک ایران به نام مازندران ثبت شده
زیبا ترین استان ایران از نظر هایکو بین المللی مازندران
با سواد ترین استان ایران مازندران
جالب اینجاست خودتون میدونین حیوون هایی مثل ببر های مازندران و پلنگ مازندان به چی صدا زده میشن؟؟
طبق اخرین پروژه مقالات بهرام مشیری بیشترین دانشمندان ایران هم اهل مازندران بودن در کتاب نادرشاه ببینین چطور از مردم مازندران حرف زده شده بعد اینم میدونین دیگه وقتی ایران توسط اعراب فتح شد شمال ایران شامل مازندران و گیلان به رهبری اسپبهدان طبرستان نام های طبری روی سکه خودشون ضرب میکردن اینم یا بختیاری بودن یا گیلکی مگه نه؟😃😃یا اصلا کرد،؟
اسم قوم مردم مازندران تا چند سال روی ما گذاشته شده قبلش طبری بودیم که اعراب گذاشتن معادل فارسیش میشه گفت…تپور به فارس هخامنشی به معنای شمشیر دست و جنگجو بودن ایا تبر هم مگه الان اسم یکی از اسلحله ها نیست؟؟ یکی میگه مازندرانیا خودش و گیلکی میدونن نه برادر جان ما خودمون مازنی طبری پر افتخار ترین قوم ایرانی که حتی تیمور لنگ نیومد سمت شمال تا مازندران فتح کنه هستیم نه چیز دیگه ای…خواهشن بزنین افتخارات مازندران تا بفهمین چه در گذشته چه الان ببینین کی داره اسم ایران و بزرگ بعد میگین اینا ایرانی نیستن؟😒😒همین بست که کوروش با حمایت تپور ها تونست سلسله ی ماد و شکست بده ارش کمانگیر مازنی بود…..اینم از من به شما نصیحت هر قومی یه مرز یه چیزی به اسم حریم داره توهین قومی نکنین چون الان مازندران بوده که وقتی همتون فتح شدین چهره ی واقعی بعضیها رو نشون داده گفته این بزرگ دینی شما همونی بوده که به جنگ طبرستان اومده اینم بدونین که سکا ها همین سیستانی ها هستن پان نباشیم در مازندران فقط غرب اش یکم مردم گیلکی ان بدرود 🙏
امیدوارم چاپ بشه
احسنت، متأسفانه اینها به شبه‌علم روی آورده‌اند، منطق این است که جاهل از عالم تقلید می‌کند، بعد حضرات بدون اینکه حتی یک ترم در رشته زبان‌شناسی تحصیل کرده باشند بزرگترین هیئت‌های زبان‌شناسی ایران و جهان را زیر سؤال می‌برند، آیا طبری زیرشاخه‌ای از گیلکی‌ست؟ اگر جواب ورگ بله است (که هست) این را به زبان‌شناس‌ها بگوید، این را به جبیب برجیان بگوید، به دانشگاه کلمبیا بگوید، به ایرانیکا بگوید، نه به ما! به یکی از دوستانتان چنین گفتم، که گفت: اوشان هژمونی دومبال درن (منظور به حبیب برجیان، ایرانیکا، دانشگاه کلمبیا، و خلاصه هر زبان‌شناسی که مازندرانی را زبانی جدا از گیلکی دانسته است میباشد) و درنهایت، با جمله‌ی “مه گب علمی هیسه” شبه‌علم خودش را بر منابع مذکور برتر دانست. گلک، (در مقابل گالش) یک سبک زندگی است، و همانطور که گالش‌ها زبان خود را گالشی عنوان میکنند، اینکه کسی زبانش را گلکی (اشاره به سبک زندگی‌اش) عنوان کند عجیب نیست. این ادعاهای بی‌پایه و اساس برخی راجع به زبان طبری، ناشی از ناسیونالیسم افراطی گیلکی‌ست، که بشخصه نام آن را “پانگیلکیسم” نهاده‌ام.
اینکه گیلانیای بافرهنگ و با سواد به قومیت و استان خودشون افتخار میکنن و بهش میبالن رو و در پیشبرد علم‌و فرهنگ و تمدن نقش پررنگ و بسزایی داشتن مثل پرفسور مجید سمیعی . پرفسور مجتهدی گیلانی بنیانگذار دانشگاه شریف و رییس دانشگاه تهران و شریف ( اسم کتابخانه دانشگاه شریف نیز به احترام استاد بنام کتابخانه پرفسور مجتهدی نامگذاری شده) . هوشنگ جان ابتهاج که اکثر شعرای خاطره انگیز رو ایشون سراییدن و به گفته بزرگان علم‌و ادب تنها ایشون هستن که صلاحیت تفسیر اشعار حافظ رو دارن . استاد انوشیروان جان روحانی موزیسین بزرگ و خاطره ساز نسلهای قدیم و حال که آهنگسازی اکثر خواننده های بزرگ این دیار کار ایشون بوده .استاد آغداشلو نقاش بزرگ‌که اخیرا نقاشی ایشون به قیمت ۱۲ میلیارد فروخته شد . میرزا کوچک خان بزرگ دلاور سالار و مرد که رودستش نیومده . پرفسور رضا ریاست بخش پیشرانه ماهواره و شاتل های ناسا .تمام اینا رشتی و‌گیلانین و بسیاری از اشخاص دیگر.لطفا یه جستجو در گوگل بفرمایید .اینا اول افتخارش برای ایرانیاست و طبعا مردم گیلان‌هم فرهنگ و قومیت خودشون رو خیلی دوس دارن و اینو اسمش رو نزارین پان گیلکیسم جان برررر. زنده باد ایران و ایرانی و تمام قومیت های ایران
اتفاقا دارید اشتباه می‌کنید؛ افتخار تمان این شخصیت‌های بزرگوار اول از همه متعلق به مردمان شریف گیل هست؛ و پس از آن متعلق به جهان اسلام و مسلمانان هست؛ و پس از آنها شاید چیزی نصیب ایران شود.
در ادامه باید بگویم من فقط به یک نکته به‌عنوان پانگیلکیسم اشاره کردم، وگرنه باقی این فعالیت‌ها خیلی هم عالیست. دفاع از هویت و زبان مادری، مایه افتخار است؛ چیزی که باعث می‌شود پیشوند پان به اسم گیلک اضافه شود و انتهایش هم یک ایسم بیاید، دروغی است که گویندگانش هم به آن باور ندارند. تفاوت ساختاری میان زبان طبری و گیلکی فراتر از آنست که بتوانیم تفاوت میان گویش‌ها تلقینات کنیم.
مشکل عدم تحقیق است. درگذشته در مازندران، اشراف‌زادگان و بزرگان زبان‌شنان را طبری می‌نامیدند. گالش‌ها گالشی، و کشاورزان گلکی (که قدمت اسم گلکی نیز مورد اختلاف است و در برخی منابع آمده که از دوران قاجار رایج است. با این حال، من بشخصه فکر میکنم اسم گلکی از مدت طولانی‌تری رواج داشته، اما مسئله اینست که گلک به‌معنای کشاورز است و اشاره‌ای به قوم گیل ندارد) حال اینکه، زبان اشراف‌زادگان، کشاورزان و گالش‌ها یکی بوده؛ ولی با سه اسم متفاوت. حتی هنوز هم گالش‌ها زبان‌شان را گالشی می‌نامند. جالب‌تر بدانید نیما یوشیج مردم مازندران را تات و زبان‌شان را تاتی، و خودش را “شاعر زبان تاتی” خطاب کرده‌است و “تان” را مترادف “طبری” دانسته‌است. (حال اینکه تات، نام قومی جداگانه است که در مناطقی از قزوین و طالقان زندگی میکنند و زبان جداگانه‌ای هم دارند (زبان تاتی) که جز زبانهای کاسپین است.) از اینکه در مواردی این زبان واحد کتولی نیز نامیده می‌شود و و و خیلی موارد دیگر، بگذریم. همه‌ی اینها را گفتم، تا در انتها به این نکته برسیم که: قضاوت زبانها از روی نامشان، استدلالی غلط، و با به عبارت بهتر، “مسخره” است. وقتی شخصی بالغ و عاقل چنین استدلال غلطی می‌کند، و می‌گوید: 《مگه خودتون به زبانتون نمیگین گیلکی؟》آن‌زمان، متوجه می‌شویم که این شخص، یا بالغ نیست، یا عاقل نیست، یا اینکه دروغ می‌گوید. وقتی هدف این شخص را بدانیم، آنوقت می‌توانیم او را “پان‌گیلک” بنامیم.
عجب! پس مخالفان اين نظر و نظريات شما سه دسته اند. یا نابالغند (که عقلشان نميرسد) یا عاقل نيستند (از ديوانگانند که باز عقلشان نميرسد) يا از دروغگويانند (که اين گروه گرچه شانس آورده و صاحب عقلند اما از عقلشان برای دروغگویی و پنهان کردن حقيقت استفاده ميکنند).
عجبا از اين «علم» و «روش علمی»!
قصد ورود به اين بحث سرشار از جزمهای ناسیونالیستی رو نداشتم ولی بد نیست این گوشه و کنار نظر بنده هم ذکر شده باشه:
من زبان مردم گیلکی زبان و تبری زبان رو یک زبان میدونم که به دلایل تاریخی ديگه نميشه اونها رو رسما يک زبان ناميد و با اونها به مثابه یک زبان واحد برخورد کرد ولی اگر با درکی طیفی به سراغ قضيه بريم، زبان هر دو یکیه. در واقع اين وسط فقط کار برای اونهایی دشواره که دنبال مرز و پرچم و افتخار و نقشه و تعيين تکليف خطوط و مرزها هستن. همینها هستند که به خاطر سايهٔ سنگین جزمهای ناسيونالیستی، خيال ميکنند من ادعا کرده‌م زبان مردم مازندران (با هر نامی) «زيرشاخه»ای از گیلکی است. یعنی طرف حتی در حد فهم درست حرف مخالفش برای مخالف ارزش و زمان قائل نيست. البته از کسی که مخالفانش رو از سه گروه نابالغان و دیوانگان و دروغگویان بدونه جز این انتظاری نیست.
ولی در بستر مادی و تاریخی زیست اين مردم داستان جور ديگريه.
این وضعيت متناقض رو من به اين صورت سعی میکنم حل کنم که برای توصیف زبان مردمی که در مازندران و گلستان هستند و زبان خودشون رو گیلکی نمیدونن یا به قول این استاد وندادهرمز زبان خودشون رو گلکی میدونن ولی عقل سالم ندارن (به ویژه از چالوس به سمت شرق) ازکلمهٔ «گلکی» و برای توصیف زبان مردم گیلان (غیر از تالش) از کلمهٔ گیلکی استفاده میکنم. اين دو کلمه (گلکی/گیلکی) همزمان هم یکی بودنشون و هم تمایزشون رو نشون میده.
ضمناهر کسي که فقط اندکی به آرشيو نوشته‌های من نگاه کرده باشه ميدونه که اتفاقا من هميشه از نام تبری و مازرۊني برای توصیف زبان مردم مازندران استفاده ميکردم ولی بر اثر تعداد واقعا زياد اعتراض و گلایه و برخورد پدرتعداد با مردم روستاهای مازندران نهایتا نظر خودم رو تعدیل کردم.
جناب حسن‌پور، اولاً که روی صحبتم با شما نبود. دوماً عبارت گیلکیِ تبری را من در سایت شما درج کرده‌ام یا خودتان؟ سوماً هر فرضیه‌ای طرفدارانی دارد و قابل احترام است، چیزی که قابل احترام نیست قضاوت از روی نام است، که با مثال نقض کاملاً مردود شده‌است؛ و عبارت 《مگه خودتون به زبانتون نمیگین گیلکی؟ پس زبان شما گیلکیه، نیازی به تحقیق بیشتر نیست》 غلط است، کسانی که مردود بودن این نوع استدلال را می‌دانند و مجددا از آن استفاده میکنند، شامل جملات آخر کامنت قبلی من می‌شوند، یعنی یا نابالغ‌اند، یا ناعاقل‌اند، و یا قصد دارند نظر خود را با استدلالی مردود، به دیگران بقبولانند. اثبات این فرضیه فقط با زبان‌شناسی و بررسی و تحقیق میدانی میسر است، و لاغیر.
متاسفم واست جناب مازندرانی ریکا
کامنت سرشار از نژاد پرستی و توهین به باقی قومیت ها بود انگار چشم و خون شما رنگین تر هست!کاش احترام به بقیه را یاد بگیریم
خون کسی رنگی تر نیست شما اول به بقیه بگین تا این‌حرف هارو نزنن تا ما هم نزنیم تشکر
درود، احتراماً حضرت‌عالی به حرف‌هایی که بیخود و بی‌جهت وقتتان را می‌گیرند و اصلا معلوم نیست از کجا درآمده‌اند توجهی نکنید؛ به‌جای آن، تحقیق کنید، و منابع آکادمیک (کتب و مقاله‌های علمی) را هم مطالعه کنید. البته حرف منابع آکادمیک را هم بدون تفکر نپذیرید، خودتان هم تحقیق کنید و خودم بشخصه مدتی طولانی، حرف منابع آکادمیک را کنار گذاشتم و دنبال این بودم که فرضیه یکی بودن طبری و گیلکی را اثبات کنم، ولی درنهایت فهمیدم که هیچ دلیل قاطعی برای اثبات این فرضیه نیست؛ حال اینکه خلافش با دلایل قاطع اثبات شده‌است. خواستم به عرض دوستان گیلک برسانم، ولی تحت هیچ‌عنوان حاضر به پذیرش آن نشدند، فلذا به این پی بردم که این فرضیه، دروغی است که ممکن‌است توسط افراد ناآگاه، نابالغ، ناعاقل، و (درصورتی که فرد آگاه و عاقل و بالغ بود) توسط یک پان‌گیلک گفته شود.
دوست عزیز تو خودت از تمام اونایی که گفتی بی سند حرف میزنن بیشتر مزخرف گفتی !!
داداش آمارت کلن ایراد داره !!بیش از حد بزرگنمایی کردی
یکی پیدا نمیشه بگه در تمدن بشری امروزه نژاد خالص وجود نداره و توهین به هر قومی یجورایی توهین به خودت محسوب میشه اگه باور نداری برو آزمایش ژنتیک بده.آنچه مهمه طرز فکر راه خیر و شر اینکه چقدر از وجودت دنباله رو خیر هستی و چقدرت از شر تشکیل شده و آن که با تقوا تر نزد خداوند عزیزتره.همه یک نوع نژاد آدمی هستیم و در کشورهای جهان سوم مردم کمتر از فکرشون استفاده میکنن و متعصب الکی هستن.کلی مارو عقب مونده نگه دا
شتن تعصبی نمیشیم بعد تعداد مدالهای المپیکیو که فقط تو یه رشته ورزشی که بقیه دنیا اونو کمتر میشناسن مدال آوردیم به اون مینازیم
تعریف نژاد امروزه فرق کرده‌است، جالبه بدونید یکس از معروفترین شعرای گیلک، یک کُرد است که همه‌جا خود را گیلک معرفی می‌کند و به گیلکی شعر می‌سراید.