چار تا آجور

دس تاودا، جالیباسی جا، خو شلوارأ اوساد، هول-هولکی خو پا جا فاکشه بوجؤر، دمپایی‌یأ را-دبؤ، لنگه-به-لنگه به‌پا گیفت، جه در بوشؤ بیرون. بغلی خانه زنگأ بزئه. جه چادرˇ دورون، قرصˇˇ دیمأ تاودأ بیرون، أنأ نیگا کودن دوبو. اوجور کی توند بامؤ بو. یوکؤ، سوستأ بؤ «ببخشید خانم، أ آجورانا، کی دیوارˇ سر سیمان بکوده؟»
خو کلمأجی گازانأ تاودأ بیرون بگؤفته:
«امی یاسین شمی مازیارأ، واورسئه!»
خاستی بگه «أمه مازیار خوره بیجا بکوده با شمی یاسین» نگوفته، بگوفته «حالئه من زنده‌یم خانم!»
زنای جه درˇ لا بگؤفته:
«حسین! محسن آقا أمه زاکانأ تایید بکوده، ترأ جخترأ شؤ؟!»
خو مره بگوفته «تا سگ خراب نداره، شال مرغا نگیره!»
توند واگردس زناکˇ طرف بولند بگوفته:
«تایید بکوده کی بکوده، مگه می زاکان، کویتا گونایا بکوده بید؟ أشانˇ آزار به کی برسه بو؟ شویید مدرسه، آمویید خانه، چی شویید کیتابخانه، کیتاب جی اَشانˇ دس نکفتی، أ آقا چی خاستی بگه، کویتا عیبا تانستی می زاکانˇ سر بنه؟ مگه آدم تانه ددار ای نفرأ سیا واسینه!»
یوکؤ أنˇ چوشم دکفت کوچه آخرأ، اَنˇ زاکان بید، پیش و دونبال آمون دبید!»
«أ زناکˇ کاره تلفن بکود زاکانأ جه ایداره فاکشئه باورد أیأ!»
پیلˇ پسر فارسه-فانرسه بگوفته «ایوارده الم شنگه راه تاودایی، چار تا آجورˇ واسی تی خولقأ تنگأ کودی! مگه قول ندأیی؟»
کم‌حوصله بگوفته «ترأ چی حالییه رئی! اون ببؤسته بی خون راه تاودأیی، مرأ هیزار جا فاکشئی، مرأ ولأ نکودی!»
دختر تشر بزئه «خجالت نکشی بابا؟»
همیشه هتؤ با جابه سرأ دأیی، توندˇ اخلاقی‌یا، جه اون به ارث ببرده بو. خورأ به کری بزئه، سیگار آتش بزئه، دودأ بخورده-نخورده بگوفته:
«کی شمه‌را باخبرأ کود؟ لابود شمی عزیز جان!»
خو سرأ بچرخانه همساده خانه طرف، خو صدایأ بولندأ کود بگوفته:
«من أ آجورانأ کنم، ولانم مه‌ره شاخ ببه، من أ شاخانأ اشکنم»
دختر، مهربان، لبˇکون خأنده مره خو پئرأ نزدیکأ بؤسته، أنˇ سردˇ دسانأ خو گرمˇ دسˇ میان بیگیفته بگوفته:
«بابا! محسن آقا می استخدامی ره خیلی زحمت بکشه، تو پرونده‌دار بی، نیبی؟»
«أ چک و چولایان چیه دختر؟ می پرونده چی دخلی به تو داره؟ مگه من خاستیم استخدام ببم؟»
«همساده‌یه بابا! چار دانه آجور کی أ گبانأ نأره، ایدفا سکته کونی‌یا!»
یوکؤ کوچه آدمان أنˇ ره بد بینیشتید. صؤبانˇ علی‌الطلوع جه خانه زئیی بیرون، شبان دیر وخت بی سس و دم دوزدانˇ مانستن دکفتی خانه، شویی آشپزخانه ای‌چی خوردی، شویی خو اتاق، تا أنأ دونخادید بیرون نامویی، خو مره گوفتی «أ خانه‌یا وا بفوروشم، جه أ خراب شده بشم، بشم ای‌جا مرأ گوم و گورأ کونم هی‌کس می خبرأ ندأره!»

أنˇ داماد بگوفته بو «الان من و تی زاکان ترأ گیم نوکون، بگذر، ولأکون، فردا کی دعوا ببه، ناچار بیم تی هوایأ بداریم، قتل مگه چوتؤ پیش أیه!»
کوچی پسر بگوفته بو «روزنامه بخاندم، ایتا، ایتایأ چاقو بزه بکوشته، چی وأستی؟ ایتا اشغاله دیوارˇ کنار نهأنˇ وأستی!»
«أ پدرسک زناک خو اشغالانأ آوره می دیوارˇ کنار نهه، امشب وا أنˇ اشغالانأ ببرم فوکونم اَنˇ دیوارˇ کنار تا خو حدودأ بفأمه»
«فوکوش بابا! أن‌قدر شرأ گبان نوا زئن، شرأ بوخوسان، استغفارأ کون، ایزه شیطانأ لعن بکون!»
همساده زنأک جه خو حیاط داد زئیی: «کفتال دئه وستأ کون، تی کفنˇ پول ببه او چن تا آجور، می زاکانˇ مغزأ بخوردی، نخاستیم.»
زناک خورأ تاودأ هال، وأنگ-به-گولی بگوفته: «تو هنأ خاستی! همه‌تانˇ پایأ جه أ خانه واوئی بمانسته بو می همسادهٰن اوشانˇ پایأ نی واوئیی!»
صوبˇ زود ویریشته، یوکؤ أنˇ پا گروازˇ ناخن والاهسته بالشأ، لقد بزئه تاودأ ای طرف. زن ویریشته، رختخابˇ جا بینیشته بنا کوده واتوراسته أنأ فندرسن. ائیوانأ سرجؤر سرجیر شویی آجورانأ فندرسی گوفتی:
«أگه صد سال اویأ بمانی، ترأ کنم، ترأ فیشانم، بدین أکئه ترأ بگوفتم!»

رشت/ بهمن۸۷

تاتایی (عکس) سربس: گیلانیکا