دۊخان مرأ، دۊخان
اي جۊر دۊخان مرأ-
کي تي صدا
به کۊ بينيشته آفٚتابˇ
أرسؤنه وأگردانه
جي دؤب دکفته آدمانˇ راهي ىأ
ألأن کي خئلي وخته خؤفتدي
دپرکانه
اۊ جۊر کي گؤرخانه تأنه
زيمينأ خۊ نيهئبˇ جا بپرکانه
اۊ جۊر صدا مرأ دۊخان
بدأ
تي نازنين صدا جا آسمان واوه
گۊلانˇ ره هميشه آفٚتاب ببه.
ادامه خواندن “دۊخان مرأ”
برچسب: شئر
عزيز ؤ نگار
تنهاىي ؤ
تؤقاىي مرزˇ سامانسر
ايتأ تاشأخؤردنˇ جا هأندر
را بۊ
پا-دۊبؤ
بۊشؤده بۊشؤده بۊشؤده
را-دۊبؤ
فۊنۊوؤ فۊنۊوؤ فۊنۊوؤده!
عزيزˇ تنهاىي هأندر
نگارˇ زيندگي چر-
تسکˇ تنگام بۊ.
عزيز!
تي ديلخۊشي هأندر…
ادامه خواندن “عزيز ؤ نگار”
بهارˇ وؤسیسه لشکر
حسین طوافی در شعرهای بلند گیلکیش، بلاهایی سر این زبان میآورد که گاهی موجب خشم و گاهی تعجب شاعران سنتیتر گیلکیسرا میشود. اما همین زبان دشوار، دارد به کمک تخیل در شعر گیلکی میآید. خوانندهی شعر را مجبور میکند که با زبان شعر گلاویز شود. البته دنیای شعری حسین طوافی با تاریخ به یغمارفتهی گیلکان گره خورده و شاید وفور کلمههای آرکائیک و اصطلاحهای نظامی و ارتشی کهن در دو شعر بلند اخیرش (همین شعر و شعر «اوشان دکشه دپیچسته جان») ریشه در همین آبشخور داشته باشد. اما به هر حال، نباید از کنار سختی این شعرها به سادگی گذشت. این شعرها دیگر برای علاقمندان به گیلانشناسی و ثبت و ضبط کنندگان واژه که به اشتباه شاعر یا خوانندهی شعر شدهاند چیز دندانگیری ندارد. چون حسین طوافی بازیگوشیها و ابداعهای خودش را بر سر زبان میآورد. این بلاییست که شاعر بر سر زبان میآورد.
آوانگاره:
امی نتاج
ببئه دارؤنن
و زمت
امی پیلˇمأرؤن
کو کارکیا ببئه دسˇ جی
تیتی بودیم
کی امی دس
دارهꞌ؟ ادامه خواندن “بهارˇ وؤسیسه لشکر”
کرکˇلنگه
[اي شئره مأمولي مظفري خؤندشˇ همرأ بۊشتؤىين]
خىلي سالؤن بۊ گۊتیم:
آخ ببۊن
اي درازˇ زۊمۊسسؤن تۊمؤنأبۊن، بهار بیىئى؟
بهار بيىئى، سیا أبرؤن کۊه تيۊکأ جي در بشۊن
سیا سؤني در بشۊن
گۊلˇ أفتؤ خۊ گۊله فپاچانه،
سیا دیل ورفˇ عؤمره بسۊجانه؟
ادامه خواندن “کرکˇلنگه”
بیس دئقه XVIII
هجدهمین برنامهی بیس دئقه به مناسبت تولد م. راما، ویژهی شعر گیلکیست.
برای شنیدن این برنامه به اینجا بروید.
و اگر سرعت اینترنتتان کم است فایل با کیفیت کمتر را از اینجا دانلود کنید.
موزیکهای این برنامه از A Perfect Circle و Johann Johannsson است و از اینها شعر خواهید شنید:
بخشی از منظومهی «یه شؤ بشؤم روخؤنه»، سرودهی محمود پایندهی لنگرودی با صدای خودش.
شعری از شیون فومنی با صدای پسرش حامد فومنی.
غزل زندگی از محمدولی مظفری با صدای خودش.
شعر ایلجار از محمد بشرا با صدای بهرام کریمی.
بخشی دیگر از منظومهی «یه شؤ بشؤم روخؤنه»، سرودهی محمود پایندهی لنگرودی با صدای خودش.
شعر خزه از م. راما با صدای میرعماد موسوی.
شعر سیفید چادری از رحیم چراغی با صدای ورگ.
شعر «اوشان دکشه دپیچسته جان» از حسین طوافی با صدای خودش.
شعر «سوختندره» از لیلا پورکریمی با صدای خودش.
قطعهی پایانی منظومهی «یه شؤ بشؤم روخؤنه»، سرودهی محمود پایندهی لنگرودی با صدای خودش.
شعری از مسعود پورهادی با صدای خودش.
وضعیتی که هیچ وضعیتی نیست (دربارهی وضعیت شعر گیلکی)
پیشنویس: شاید افزودنِ این مقدمه بر یادداشتِ اصلی ضرورتی نمیداشت اگر نگارنده احساس نمیکرد که این متن مُنجر به وقوعِ بعضی سوءتفاهمات خواهد شد. اما آنچه که در فضایِ ادبیات دیدهام و شنیدهام همیشه احساسِ نیاز به پیشگیری را در من تقویت کرده است، پس باید پیش از خواندن متنِ اصلی اشاره داشته باشم که یادداشت حاضر بدون هیچ حُب و بُغضِ شخصی و غیرِ شخصی نگاشته شده است و نگارنده علیرغم تمامی نقدی که با نگاهی از بیرون به این جریان وارد میکند تنها دغدغهاش پیشرفت و اعتلایِ جریانِ ادبیات و شعرِ گیلکی است و بس. نکتهی دیگر اینکه گرچه این یادداشت کلیتِ جریانِ شعرِ گیلکی را نشانه گرفته است و راهی هم جز این نداشت اما، این بدان معنا نیست که میتوان همهی جزییات را به یک چوب راند بلکه همانطور که اگر زمانه اجازه بدهد در شمارههای بعدی گیلهوا به ترتیب به صورتِ مصداقی و جداگانه به سُراغِ کتابها و آثار منتشر شدهی شعر گیلکی که درخورِ تأمل و بررسی هستند میروم؛ پس لطفا بدونِ هیچ پیشفرضِ منفی و غرضورزانهای متنِ زیر را بخوانید.
ادامه خواندن “وضعیتی که هیچ وضعیتی نیست (دربارهی وضعیت شعر گیلکی)”
ورگˇ ره!
نأ!
اؤجˇ هیتا آؤ-آؤ
چراغ وئنسانه
کلمهٰنˇ گورˇخؤله راتینی ره
کی
کند و کوندهیا
دوچارده.
مانگˇدیمأ ویگیران
-هأ هأندˇشر
کی سینزهبدر
سوفره واشاده.
شاقشاقک
بهرا دره
بلگی
چینا بوکونه
وؤتˇ ماندگیا.