رؤشنأگۊدن: اشپتکا ؤ زربانۊکأی ؤ گنجˇبانؤی ؤ پيچئه-شآل چيسن ؤ چي فرقي دأنن!

شاید شمرأني شمئبه سؤال پيش بمأبۊن کي ايشؤن چيسن ؤ همديگرˇ همرأ چي فرقي کۊنن؟

پيچئه-شآل (/pice:šəāl/):
پيچئه-شآل فارسي مئن بنه: گربهٔ وحشی ؤ رۊسي مئن بنه  Лесной кот ؤ اينˇ علمي نؤم  Felis silvestris ايسه.

گنجˇبانۊ
گنجˇبانۊ

اشپتکا (/Ešpetekā/):
گۊنن اشپتکا رۊسي أجي بمأ. البته گيلکي مئن ىکته هأچي نظريه هننأ کي گۊنه هرته کلمه سراخر «کا» ىا «که» بدأره، رۊسئه! اي عوامانه نظريه باعث بنه کي خيال بکۊنيم مثلاً «واويشکه» رۊسئه ؤ دئه ىاداکۊنيم کي واويشکه، واويشتن/وابيشتنˇ مصدر أجي چاگۊده بۊبؤ ؤ گيلکي مئن پۊر-پۊرˇ «که» پسونده.
دوأريم؛ اشپتکا البته رۊسي أجي بمأ ولي نأ خۊ «که» پسوندˇ وأسي! رۊسي مئن أهلي راسۊ بنه Фретка کي فرئتکا واگۊىه بنه أمما أگه ىک نفر رۊسي بلد نۊبۊن ؤ رۊسي أليفبيه لاتيني همرأ اشتبا بگيره، اۊنه اشپتکا خؤنه!
اشپتکا هۊني ايسه کي گيلکؤن زربانۊکأى ىا گنجˇبانۊ دۊخؤنن.

زربانۊکأى (/zarbānukay/) ىا گنجˇبانۊ (/ganjəbānu/):
زربانۊکأى ىا زربۊنکأى (/zarbunəkay/) ىا گنجˇبانۊ، اينگيليسي مئن Least weasel ؤ رۊسي مئن  Ласка بنه. اي جؤنور خطرناک ؤ خۊنخؤره ؤ گيلکي اؤسانه’نˇ مئن، ىکته نفرين بۊبؤ لاکؤ کي گنجˇ جاجيگه’ نۊشؤن دئنه. پس شاىد اي جؤنورˇ نؤمˇ مئن، گنج ؤ زر، هۊ گنج بۊبۊن ؤ بانۊ، اۊ لاکۊ.
ىپاره لهجه’نˇ مئن اي جؤنوره دۊخؤنن زربانۊلاکؤى (/zarbānulakoy/) کي شاىد اۊ دۊ ته’ جي کاملتر بۊبۊن چۊن ائره شأنه نتيجه گيتن کي اي کلمه زر (طلا ؤ گنج)+بۊن (جير)+لاکؤى چاگۊده بۊبؤ.

پسنيويشت:
شاىد مۊ ىکجا سأب بۊده بي ىا ىپاره لهجه’نˇ مئن جۊرˇ ديگه بۊبۊن ىا ىپاره کلمه’ن هننأبۊن کي مۊ بيخبر بۊبۊم؛ مأ واخؤ بکۊنين تا اي وؤته تکميل بکۊنيم.

گنجˇبانؤى، مازندرؤنˇ گيلکي مئن گرزه بانؤى (گرزه: موش) ؤ گنجˇسرخۊسه دۊخؤنده بنه.

پسنیویشت۲: اي فیلم ٚ مئن بینین گه زربانۊکأی چۊتؤ تینه دأه ته خۊش‌‌ٚ قدد ٚ هني-ئه بگیره این ٚ خۊن-ه فۊدۊشه!


دیدگاه‌ها

10 پاسخ به “رؤشنأگۊدن: اشپتکا ؤ زربانۊکأی ؤ گنجˇبانؤی ؤ پيچئه-شآل چيسن ؤ چي فرقي دأنن!”

  1. روس ها به نوعی راسوی اهلی می گویند اشپتکا؟ اهلی یعنی راسوی دست آموز؟
    بعد گیلک ها همان راسوی اهلی را خون خوار و خطرناک می دانند؟
    من اشپتکا رو از نزدیک ندیدم و احتمال داره اشتباه کنم؛ ولی خدنگ بیشتر به این تعریفی که شما می گید نزدیک نیس؟ البته خدنگ هم به راسوها خیلی شباهت داره.

    تو ویکیپدیای انگلیسی از خونخواری و خطرناکی اشپتکا ننوشته…

    1. رضا؛
      من ننوشتم روس‌ها به راسوی محلی می‌گویند اشپتکا! حروف کلمه‌ای که در روسی برای نوشتن نام اون راسو استفاده می‌شه برای فرد ناآشنا با زبان روسی اشپتکا به نظر می‌رسه.
      اینکه چرا در فارسی به این جانور راسوی اهلی گفته میشه من هم نمی‌دونم و چون این کلمه از زبان دیگری اومده ممکنه در این حرکت از یک زبان به زبانی دیگر، مدلول تغییر کرده باشه چون در دو اقليم متفاوت جانوران دقيقا شبيه هم نیستند. بنابراین ممکنه در زبان روسی به شکلی از راسو اشپتکا گفته می‌شده و بعد در ميان گيلکان به شکل دیگری از راسو اطلاق شده.
      لطفا هر مورد جدید و متفاوتی رو خبر بديد تا این بررسی تکمیل بشه.

  2. خئلي هىجان زده بۊبۊم و حال بکۊدم اي وؤته بخؤندم البته نه اونˇ محتوا واسي، اينˇ وأسي کي هنده’ني ىته وؤتˇ گيلکي بخؤندم و اين مره شؤق أره و ىکجۊر انرژي مؤضاعف دنه، الباخي وؤتي کي تي بنويشته ببي، چؤن فکر کۊنم تي وؤتأن گيلکي ترين وؤتأني ايسن کي مۊ خؤنمه. مثلن بنويشتي “مأ واخؤ بکۊنيد” مۊ اگه خؤستم بنويسم -و فکر کۊتم خئلي کسؤنˇ ديگه مي مۊرسن- نويشتم “مره اطلاع بديد” ياىچي اينˇ مۊسن. انتخاب اي کلمه’نˇ بجا تي وؤتأنˇ مئن مره هميشک کىفۊر کۊنه و مره ديل نمأ مي احساسه ايه بىان نکۊنم.

  3. اي وؤتˇ مئن شينگˇ جا خاليه

    1. ali؛
      علي جؤنى، منأني تي کامنت أجي کئف بۊدم ؤ بخياله مي بنويشته اۊخؤنه بشتؤسم.
      شينگ/شنگ أجي اطلاعات کم دأشتم. أگه چيزي دأني ىا دؤني بگۊ تا کسؤنأجي اي وؤته تکميلأکۊنيم.

  4. متأسفانه مرأني اطلاعي نأرم. نؤنم اي لينکه کي جير بنأم بئدئه دأني ىا نه. ظاهرن اي هۊ گۊنه اي ايسه کي أمي سامؤن ايسأ

    https://fa.wikipedia.org/wiki/شنگ_(جانور)

  5. ورگ! می کشف ایشپتکا بی منبع او ننی! آفرین!

    1. ش؛
      مأ ىاد دبۊ فقط نۊدؤنسم چۊتؤ ذکر بکۊنم. خأني تي نؤم ؤ فاميليه بنويسم بۊگؤم اي أول متوجه بۊبؤ؟ (تي فاميلي چي بۊ راستي؟!)

  6. آهان ده زاک! فامیلی نخأنئه (تی دز درد نکونه دئه! تا کوشنم تا می نومئه دئه جخترأندی!). هو نوم بسسه. هونم تأ یاد درئه یا نه؟ :D

  7. شیمی دس درد نوکونه