برچسب: محمد بشرا

کشکي من،
حجحجي بۊبؤستي‌بیم،
حجحجي
کي پرنده’ن ٚ میاني کۊلیه.

*
دئه بازۊن،
شهر به شهر ٚ مردۊمان،
مي أمؤن’ چۊم‌برایي کشٚدي،
کي أکئه،
اي رۊز’ ، صؤب ٚ سر،
افتاب ٚ گۊل‌گۊل ٚزار
من بهار ٚ گۊل ٚ کۊلبار’ به دۊش،
بأیم أبران’ سوار.
دیل مي شین،
غۊرصه’ غنیم.
گب مي شین،
شادي’ هۊزار.
کشکي من،
حجحجي بۊبؤستي‌بیم،
حجحجي
کي پرنده’ن ٚ میاني کۊلیه.

*
امما وختي نیشینم به‌فیکرأشم،
دینمه،
حجحجي بؤستن أ دۊنیا دۊرۊني،
خیلي‌یم آسان نیه.
وسي دئن،
تره مردۊم تأنیدي،
ایته آزاد ٚ حجحجي مانستان،
فأندیرید؟
کي بیشي خۊمه بني،
بي‌دیل ؤ بي‌غم ؤ بي ترس ؤ هراس،
اۊشان ٚ خانه’ن ٚ زگبل ٚ پیش،
دۊچچه کش،
سۊتۊن ٚ جؤر.
زاکان’ گرم ٚ بهار ٚ أمره،
پیله’کۊني،
پرأدي؟
هي کس ٚ دس نأیه تي خۊمه میان،
تي زاکان
اي نفر دیگر ٚ جغلان ٚ اي دم شادي خؤني،
پر-ایشکن،
درد ٚ آواره نیبید.
تا به دۊنیا دریدي،
خۊشان ٚ هممه‌ی ٚ عؤمر’
أسیري نکشید.

---

وختي تنهایي مرأ تنها وابم،
‌به‌فیکرأشم،
دینم أ غم‌بیگیفته پیله دۊنیا دۊرۊني،
کي اي جا جنگ’ شواله دیهیدي،
اي طرف دئه، مردۊمان
کرأ گۊشنه‌شکم ٚ أمره طلا گنجان ٚ سر،
میریدي.
اي جا آزادي نهه، فچم‌فچم،
اي جا دئه‌م، خنده‌خنده أمٚره،
کرأ آزادي’ کۊشتاندریدي.
خیلي‌یم حجحجي بؤن،
نیه آسان اۊتؤ کي فیکر کۊنم.
نیه آسان اۊتؤ کي فیکر کۊنم.

خرداد ۱۳۵۱
رشت
محمد بشرا

////////////////////////////////////

یپاره کلمه’ن ٚ ترجۊمه:

حجحجي: پرستو.
کۊلي: ماهی کوچک.
غنیم: دشمن.
هۊزار: فریاد.
خۊمه: آشیانه.
زگبل (z6gb6l): چوب‌بست بام خانه.
دۊچچه: دو چوبی که موازی هم در دو طرف بالای ستون ایوان خانه‌های قدیمی گیلان می‌کوبیدند و روی آن کفش و ظرف و خربزه و هندوانه و… می‌نهادند.
جغلان: بچه‌ها.
خؤني: به‌خاطر. برای.
پر-ایشکن: پرشکسته. پرشکن.
شواله: شعله.
فچم‌فچم: خمیده و یواشکی. پنهانی.

هجدهمین برنامه‌ی بیس دئقه به مناسبت تولد م. راما، ویژه‌ی شعر گیلکی‌ست.

برای شنیدن این برنامه به این‌جا بروید.

و اگر سرعت اینترنت‌تان کم است فایل با کیفیت کم‌تر را از این‌جا دانلود کنید.
موزیک‌های این برنامه از A Perfect Circle و Johann Johannsson است و از این‌ها شعر خواهید شنید:
بخشی از منظومه‌ی «یه شؤ بشؤم روخؤنه»، سروده‌ی محمود پاینده‌ی لنگرودی با صدای خودش.
شعری از شیون فومنی با صدای پسرش حامد فومنی.
غزل زندگی از محمدولی مظفری با صدای خودش.
شعر ایل‌جار از محمد بشرا با صدای بهرام کریمی.
بخشی دیگر از منظومه‌ی «یه شؤ بشؤم روخؤنه»، سروده‌ی محمود پاینده‌ی لنگرودی با صدای خودش.
شعر خزه از م. راما با صدای میرعماد موسوی.
شعر سیفید چادری از رحیم چراغی با صدای ورگ.
شعر «اوشان دکشه دپیچسته جان» از حسین طوافی با صدای خودش.
شعر «سوختن‌دره» از لیلا پورکریمی با صدای خودش.
قطعه‌ی پایانی منظومه‌ی «یه شؤ بشؤم روخؤنه»، سروده‌ی محمود پاینده‌ی لنگرودی با صدای خودش.
شعری از مسعود پورهادی با صدای خودش.

چیزی حدود دو سال پیش، یادداشتی کوتاه در مجله‌ی خط مهر نوشتم درباره‌ی ادبیات گیلکی و در آن اشاره‌ای به آغاز داستان‌نویسی به زبان گیلکی کردم. آن زمان هنوز ترکیب نویسندگان خط مهر تغییر حکیم‌فرموده نکرده بود و به جای فواید زیتون و زعفران و روش‌های از بین بردن لک روی پارچه‌های رومبلی، سعی می‌کرد که عرصه‌ی گفت‌وگویی باشد میان روشنفکران گیلان که متاسفانه گویی سعی ساقی بر روال دیگری بود و ره و رسم دیگری بر می‌خواری و مستی طلبیده بود؛ باری، برگردیم به آن یادداشت که نوشته و چاپ شد و چندی بعد محمد بشرا که متاسفانه هنوز فرصت دیدار از نزدیکش را پیدا نکرده‌ام اما «ایله‌جار» و «هرای»اش -و به ویژه این دومی- کتاب بالینی‌ام محسوب می‌شوند؛ نامه‌ی کوتاهی نوشت ماند در آرشیو تا کی و کجا دوباره فرصتی دست دهد.
متن نامه پیشم مانده بود تا شماره‌ی ۱۱۸ گیله‌وا که بهانه‌ای شد برای بیرون کشیدنش از آرشیو. بهانه را کمی بعدتر عرض می‌کنم اما پیش از آن، نامه‌ی محمد بشرا را بخوانیم با این توضیح که از بابت تعارفات و القاب خطاب به خودم در نامه، بی‌تقصیرم و محض امانت‌داری دوباره نقل‌شان می‌کنم.
(بیشتر…)