گيلکؤن ٚ أدبیات ؤ فرهنگ ؤ غٚیره.

برچسب: کتاب

نکته‌هایی دربارهٔ نهضت جنگل

یک کتاب خوب و خواندنی شناختی دقیق و علمی از جنبش جنگل، مجموعه مقالات رسول مهربان با عنوان «نکته‌هایی دربارهٔ نهضت جنگل»‌ است که سالها پیش در مجلهٔ چیستا چاپ شده و اکنون به همت دکتر مسعود جوزی در کانال جنگل به صورت یک فایل پی‌دی‌اف کلی و به شکل یک کتاب گردآمده و برای دانلود و خواندن می‌توانید از اینجا دریافت کنید.

بعد از تمام این سالها که مشغول مطالعهٔ منابع مختلف و بررسی زوایای مختلف جنبش جنگل هستم، تا این لحظه این مجموعه را یکی از دقيقترین و علمی‌ترین نگاه‌ها به جنبش جنگل یافته‌ام و از ویژگی‌های مهم این کتاب ‌هم‌این است که بسیاری از باورهای سفت و سخت ایدئولوژیکی را که طی یک قرن اخیر تکرار شده، بی‌رحمانه به زیر نقد و پرسش می‌برد.

ذکر این نکته هم ضروری است که گردآورندهٔ عزیز در مقدمهٔ این مجموعه این نقدها را «از نگاه چپ» معرفی کرده که باید یادآوری کنم این کلمه دقیق نیست و بخش مهمی از آنچه در فرهنگ سیاسی امروز با شلختگی و بی‌مبالاتی نظری «چپ» نامیده می‌شود، اساسا با دیدگاه‌های رسول مهربان مخالفند از جمله خسرو شاکری، شاپور رواسانی، مصطفی شعاعیان و…

پی‌نوشت: چند روز پس از انتشار این پست باخبر شدم که آقای رسول مهربان (متولد ۱۳۱۴ انزلی) که در خانهٔ سالمندان زندگی می‌کرد از بین ما رفته و یکشنبه صبح در رشت مراسم خاکسپاری این پژوهشگر مبارز در باغ رضوان رشت برگزار شد.

هاگاکۊره (葉隱)

هاگاکۊره ىعني ولگؤن ٚ مئن دخۊته ىا دخۊته ولگؤن. ىکته کتاب ٚ نؤمه کي أول دفأ بمرده مرد ٚ فيلم ٚ مئن اين ٚ همرأ اشنا بۊبؤم. (اي فيلم أجي أم شاىد ىک دفأ بنويشتم. خئلي اي فيلم-ه خۊش دأنم ؤ نۊدؤنم چن دفأ اين-ه بنيشته دأنم!)
هاگاکۊره کتاب ٚ مئن، اراده ؤ خاستن ٚ گبه. اي کتاب خلابرؤن ؤ جنگاورؤن ٚ رانما ايسه.
اۊن ٚ مئن ىکته سامۊراىي گبؤن نقل بنه ىامامؤتؤ تسۊنه‌مؤتؤ (Yamamoto Tsunetomo 山本 常朝) نؤمي کي ۱۶۵۹ تا ۱۷۱۹ ميلادي ساگا (佐賀) مئن زيويشت ؤ خۊ أمير-ه خدمت گۊد؛ نابه‌شيما ميتسۊشيگه (鍋島 光茂) اين ٚ أمير بۊ.
بد نئه ىکته پاره اي کتاب ٚ جي ائره نقل بکۊنم شاىد شمرأن خۊش بأ بخأىن اي خؤرؤم کتاب-ه بۊخؤنين:

Continue reading

گيلٚمرد! سحردمه

در سومین جلد از دورهٔ پنج جلدی «گيلکي شئر» بد ندیدیم که کلامی هم به فارسی بنویسیم چرا که هم محمدعلی افراشته روشنفکر و شاعر و نویسنده‌ای بود که در تمام ایران با تمام زبانهایش محبوب و شناخته شده است و هم اینکه از این فرصت بهره برده و گزارشی به مخاطب ناآشنا به زبان گیلکی اما علاقمند به ادبیات گیلکی داده باشیم. همانطور که در ابتدای کتاب به نقل از محمود پاینده لنگرودی آمده، تاثیر عمیق و راهگشای افراشته روی روزنامه‌نگاران و شاعران این سرزمین (به ویژه شیون فومنی و محمدولی مظفری) انکارنشدنی است.
مجموعه‌ای که می‌خوانید تا این لحظه کاملترین مجموعه از اشعار گیلکی افراشته است که تلاش کردیم بدون سانسور و حذف تقدیم کنیم و از این جهت این کتاب علاوه بر هدف اصلی و اولیه اش می‌تواند برای پژوهشگران هم منبع درخوری باشد.
اما هدف اصلی و اولیهٔ انتشار این کتاب و در کل این مجموعهٔ پنج جلدی، تدارک منابعی مناسب آموزش زبان و ادبیات گیلکی در سطح متوسطه (یعنی یک پله بالاتر از سطح آموزش خواندن و نوشتن و گفتگو به گیلکی) بوده که امیدواریم روزی مورد استفادهٔ آموزگاران زبان و ادبیات گیلکی قرار گیرد.
چارچوب تلاشهای ما برای تدارک امکانات آموزش خواندن و نوشتن و گفتگو به زبان گیلکی سه وجه عمده داشته و دارد که مسیر کلی تلاشهای چند سال اخیر را باید در این سه وجه دید…
متن کامل این مقاله را می‌توانید در مؤخرهٔ همین کتاب یعنی کتاب «گيلٚمرد! سحردمه» بخوانید و این کتاب را می‌توانید از اینجا دانلود کنید و بخوانید.

دو کتاب دیگر این دورهٔ پنج جلدی را هم می‌توانید از اینجا دریافت کنید:
أفتؤو-ه وأ اي ملک زنده بدأريم… (مجموعه اشعار محمدولی مظفری)
ىه رۊز زاکؤن، زيندگي خۊبابۊنه (مجموعه اشعار محمود پاینده لنگرودی)

ىه رۊز زاکؤن، زيندگي خۊبابۊنه

شمه نؤرۊزبل شاد ؤ خؤرم ببۊن. دکتيم ۱۵۹۷ دٚیلمي سال ٚ مئن. ايمرۊ کي نؤرۊز ما يٚکؤمه، يٚکته تازه کتاب شمه-ره تقديم کؤنيم. پيشتر مأمولي مظفري شئرؤن-ه مؤنتشر بۊده بيم، ايسه ائکته مأمۊد پايٚنده لنگرۊدي شئرؤنه کي يٚکته کتاب ٚ مئن جمأبؤ. أگه ديمه‌مج ؤ عليرضا فرهمند ٚ زحمت نبۊ، اي کتاب کي دؤوؤم کتابه أمئه گيلکي أدبيات ٚ سري کتابؤن، بيرين نمنأبۊ.

اي کتاب أن اؤکته مۊرسؤن هم وؤته هم خؤندش، اۊن ٚ مئن تينين کيليک أجي جابجا ببين. ائره اي کتاب-ه هأگيرين.

کۊجدانه سئه ماىي

این هم از کتابی جدید از سری کتابهایی که در ورگ منتشر خواهد شد. پیشتر کتاب «أفتؤو-ه وأ اي ملک زنده بدأريم…» (مجموعه اشعار محمدولی مظفری) منتشر شده بود و حالا نوبت داستان خواندنی و معروف ماهی سیاه کوچولو نوشتهٔ صمد بهرنگی با ترجمهٔ گیلکی و تصویرسازی جدیده.

این کتاب هم مثل قبلی کتاب الکترونیکه به این معنی که شما در فایل پی‌دی‌اف کتاب می‌تونید هم متن رو بخونید و هم داستان رو به صورت صوتی بشنوید و هم هرجا که کلمه‌ای با رنگ قرمز مشخص شده با کلیک روی اون کلمه به بخش لغتنامه خواهید رفت تا معنی اون کلمه رو ببینید.

همچنین این کتاب جوری طراحی شده که قابل چاپ در قطع آ۵ خواهد بود و حتی میتونید از طریق همین وبلاگ ورگ، نسخهٔ کاغذی و چاپيش رو سفارش بدين.

این کتاب و این داستان بهترین هدیه برای کودکان و نوجوانان و حتی جوانانه و برای آموزش زبان گیلکی در سطح متوسط بسیار کاربردیه. کۊجدانه سئه ماىي رو از اینجا دانلود کنین یا زیر همین پست سفارش نسخهٔ چاپیش رو بدین.

أفتؤو-ه وأ اي ملک زنده بدأريم…

بالاخره این کتاب آماده شد و باري از دوشم برداشته شد. در مقدمه توضيح دادم در مورد اين بار. حالا اما خوشحالم که تمام اين زحمات ثمر داد و اولين کتاب از مجموعه کتابهای گيلکي شئر ورگ منتشر شد.

اين کتاب رو با کليک روی تصویر بالا یا از اینجا در فرمت پی‌دی‌اف دریافت کنید و از خوندن شعرهای محمدولی مظفری لذت ببرید مخصوصا که این کتاب به نوعی چندرسانه‌ایه و توی فهرستش روی هر شعر اگر کلیک کنید به همون بخش خواهید رفت و در بخش شنیدن هم می‌تونید شعرها رو با صدای خود شاعر بشنوید.

و البته میتونید این کتاب رو در قطع A5 چاپ کنيد و از داشتن نسخه‌ کاغذی قطع پالتویی لذت ببرید. کاش عمری باشه تا بقیه کتابها هم منتشر شه. این هدیه ورگ به شماست برای نوروزبل امسال. شمه خؤنابدؤن.

میلاد زخم: پیشنهاد کتاب برای خوندن

یکی از کتابهایی که در مورد جنبش انقلابی جنگل و تشکیل جمهوری شوروی سوسیالیستی ایران در گیلان باید خونده بشه کتاب ارزشمند میلاد زخم نوشته خسرو شاکریه که از جهت فراگیری مشاهده و مطالعه اسناد و نامه نگاری ها و وسعت دید پژوهشگر در این زمینه یک نمونه بی مثاله. این پژوهش ضمن نگاه انتقادیش به تاثیر و نقش اتحاد جماهیر شوروی در سرنوشت جمهوری گیلان و به طور کلی وضعیت ایران، از بلای رایج چپ‌ستیزی و در افتادن به ورطه روایتهای ایدئولوژیک استالینیستی از یک طرف و روایتهای حکومتی از طرف دیگه، در امان مونده و خوشبختانه گستره وسیغی از اسناد و منابع فارسی و روسی و انگلیسی و فرانسه رو به خدمت خودش گرفته.

برای اینکه هم لذتی برده باشیم از بریده‌ای از این کتاب و هم شاید تشویقی بشه برای خوندن کاملش، چکیده‌ای از فصل اولش رو اینجا نقل میکنم که به نوعی تصویرگر فضای سربرآوردن جنبش جنگل در گیلان پس از مشروطه ست. فقط این توضیح رو بدم که نوشته‌های درون [ ] توضیحات ورگ و نوشته‌های درون { } توضیحات پایان فصل از طرف نویسنده کتابه. Continue reading

کيبريت فۊرۊش لاکۊ

Den_Lille_Pige_med_Svovlstikkerne

سیاست ورگ در ترجمه اغلب اینه که ترجمه از متنهایی به گیلکی انجام بگیره که نسخهٔ فارسیش وجود نداره تا خواننده رغبت و شوقی برای مطالعه پیداکنه.

اما این قاعده همچون هر قاعده‌ای، بی‌استثنا نیست. بعضی متنها، فارغ از اینکه برای خوانندهٔ دوزبانهٔ گیلک به فارسی موجود باشه، حیفه که به گیلکی در نیاد.

قصهٔ معروف دختر کبریت فروش یکی از این نمونه‌هاست که مانی معصومی اون رو به گیلکی ترجمه کرده.

بی‌شک این قدمیه در راه بالیدن ادبیات کودک و نوجوان در زبان گیلکی.

این قصه رو از اینجا بگیرید و بخونید.

دربارهٔ هانس کریستیان آندرسن در ویکیپدیای گیلکی بیشتر بخونید.

© 2025 ورگ

Theme by Anders NorenUp ↑