آنچه در ادامه میآید بخشی از تحقیق درس فرهنگ عامهٔ یک گروه از دانشجویان انسانشناسی دانشکدهٔ علوم اجتماعی دانشگاه تهران [۱] است به اضافهٔ توضیحاتی که من در انتها با شمارههای داخل قلاب [] اضافه کردهام.
جوکهای قومیتی[۲] چه کسری از جوکهای فارسی را تشکیل میدهند؟
آنچه در اینجا میآید حاصل بررسی ۴۶ وبلاگ فارسی از مجموعه وبلاگهای طنز پرشین بلاگ است که به طور تصادفی انتخاب شده و در آن روز خاص مجموعاً بیش از هزار جوک را در صفحات اصلی خود داشتهاند. ما در ابتدا این جوکها را در ۶ سرفصل کلی مذهبی، سیاسی، قومیتی، بازی با کلمات، بیادبانه و سایر، جای دادیم اما جالب آنجا بود که حدود ۷۰ درصد این جوکها دارای عنصر قومیت بوده و به نوعی در سرفصل قومیتی ما قرار گرفتند. آیا این مساله ارتباطی به چندفرهنگی و چندقومیتی بودن ایران دارد؟ کارکردهای این جوکها چیست؟ چه کسانی این جوکها را میسازند؟ قومیتهای جوکساز کدامها هستند؟ چه مواردی بیشتر در جوکهای قومیتی تکرار میشوند؟ علت گسترش این جوکها در چیست؟ همین رقم بالا و این سوالها بود که مسیر تحقیق را تغییر داد و ما را به بررسی جوکهای قومیتی، دلیل تکرار و اهمیتشان در جامعهٔ ایران علاقمند کرد.
طی بررسیهای بعدی، توجه ما باز هم جزئیتر و دقیقتر شد؛ به طوری که پس از طبقهبندی جوکهای قومیتی و جای دادن آنها در ۸ گروه، توانستیم تعدادشان را با درصدهایی مشخص کنیم که به شرح زیر است:
(بیشتر…)