خط ؤ لت (خط و کیبؤرد)

دیدگاه‌ها

67 پاسخ به “خط ؤ لت (خط و کیبؤرد)”

1. 2015 جولای 14

   آرما

   خوشحالم که این پروژه با تمام مشکلاتش بالاخره به اتمام رسید.
   از این به بعد باید از این کیبرد استفاده کنیم و بر مبنای این کیبرد بقیه پروژه‌ها رو پیش ببریم.
   قطعا به خاطر وجود این کیبرد کارهامون در آینده ساده‌تر خواهد شد.
   جا داره که تشکر کنم از ورگ که در این مدت به شدت درگیر این کیبرد بود.

   پاسخ
2. 2015 جولای 14

   مژگان عطرچیان

   خیلی زمات بو کی منتظر بیم. خوشحالم کی به ثمر برسه.. هنوز دانلود نکو دم اما دانم کی دئه از ای دفا گیلکی نیویشتن مئن راحتا بوم. ممنونم وخسته نباشید همه او کسانی کی زحمت بکشه اید.

   پاسخ
3. 2015 جولای 14

   damoon

   سلاو

   عالی

   هسأ نصب کۊنم

   پاسخ
4. 2015 جولای 14

   Gil E Zak

   بنظرم نواستی او کلیدان کي فارسي امرا خیلی مشترکه ، اوشأن جیگا عوضأبه حتی شیفتم کی زنیم. مثلن “أ ” یا “ؤ ” یا خود ” گیومه وا خو جیگاسر بمأنه. ان “^ ” یم بوزرگه تناسب نأره .
   تشکر فراوان امرأ

   پاسخ
   1. 2015 جولای 14

      ورگ

      Gil E Zak؛
      – اي کيليدتأخته گيلکي-نيويسي به چاگۊده بۊبؤ پس طبيعيه کي گيلکي الزامات اونˇئبه اؤلويت بۊبۊن. هر کيليدي کي اۊنˇ جا عوضأبؤ هينˇ وأسي بۊ. أ/ئ/ؤ گيلکي-نيويسي مئن اصليترين کيليدؤن ايسن. منطقيه کي بئترين جا دبۊن. در حالي که فارسي مئن چۊن کم کاراىته بنن بۊشؤن حالتˇ شيفتˇ مئن.
      شمه ىقين بۊدؤنين کي کيليدؤنˇ مقر گيلکي-نيويسي راحتي به طراحى بۊبؤ. پس اۊنˇ نقدم هينˇ سر در نظر بگيرين. ناواله اينه مؤنه کي عربي کيليدتأختهٰ، فارسي گبؤن (حرفؤن)ˇ سر نقد بۊکۊنيم. (گيلکي ؤ فارسي هونقد کسؤنه نزديکن کي عربي ؤ فارسي)
      – شيمه منظۊره “^ بۊزۊرگي” جي نفأمسم. اي کارکتره که أمه طراحي نۊديم. اي کارکتر برنامه‌نيويسي مئن کاراىته بنه. احتمال دئنم شمه اي کارکتره، أمي کۊچˇ هفتˇ همره قاطي بۊدين. اۊني که شمه گۊنين هشته. گيلکي-نيويسي مئن هفت کاراىته بنه: ٚ
      شيمه جي خأنم راهنما بقاىده بۊخؤنين. اؤره راجه به اۊ کيليدؤني که گيلکى-نيويسي مئن بکارشنه مفصل تؤضيح بدأم.

      پاسخ
5. 2015 جولای 14

   نگار

   شیمی دم گرم. خسته نبید همه تن.
   فقط ایته موشکل; اونم أن کی من الان ای کیبورده می تبلت رو نصب بوکودم و شیفت کودن از گیلکی به فارسی یا انگلیسی سخته چون کی وأسی کیبورده کلن عوضأ کونم.

   پاسخ
6. 2015 جولای 14

   ا.ز.ل

   ممنون و دستمریزاد
   کاری‌ست تاریخی

   پاسخ
7. 2015 جولای 14

   damoon

   مۊ گمؤن کۊنم اگر نيم‌فاصله بنأبي بئتر بؤنابي

   پاسخ
   1. 2015 جولای 14

      ورگ

      damoon؛
      نيمفاصله’ کۊ مؤردˇ به لازم دأني؟

      پاسخ
8. 2015 جولای 14

   آرما

   @نگار:
   ممنون کي گيلکي کيليدتأخته جه ايستيفاده کؤدن دريد.
   اصولا اه قضيه ايته مسئله طبيعي Custom Keyboard ‘ن ميئن ايسه کي کلا با بقيه زبؤنان سيوا بيبيد.
   مطمئن بيبيد هر کس هرچقدر سعي بؤکؤنه نتانه کيليدتأخته اي گوگل مأنسن چاکؤنه. هنه وأسي امأنم اصلا سعى نؤديم ايته اينگليسي کيبردم چکؤنيم. شمره پيشنهاد کؤنم هتؤ هر وقت گيلکي بخواستيد شيمي کيبرده اؤ جؤر جه عوض بۊکۊنيد.

   پاسخ
9. 2015 جولای 15

   فرهنگ

   سلام ورگ جؤن/ شمی دس درد نکونه که زحمت کشین
   چندته چی مره نظر هئه که عرض کونم:
   1_ اگر شمره یاد دبو امی مدرسه شؤؤن ˇ وخت فارسی ره سعی بؤ کلمه ئان’ سرهم بنویسن ولی دومبالتر ئی نتیجه’ برسئن که سیفا سیفا نیویشتن بهتر هیسه چون کلمه سیفا مؤنه ؤ شئه اون’ «تشخیص» دئأن … حتی جمع ˇ نشانه که بی معنی هیسه یا هئی بی معنی، به وسیله و.. هین سر مو فکر کونم ترکیبی ؤ کمکی فعلان نی بهتر هیسه سیفا نیوشتن که هم خؤندن راحت تر ببو هم شاسه بو اصلی فعل’ تشخیص دئأن … سر ئاگیتن، شؤ درم، بؤشؤ بؤم و…
   2_ اینکه بنویشتی «تیول» ؤ اون’ تویم خؤندش بؤگوتی، می نظر دوروست نیه… ئی حرف “یته حرف” هیسه ؤ صدایی بین او ؤ ای دأره ؤ چون یته حرف هیسه وا یته نشانه جی بنویشته ببون؛ مثلا تۋل
   3_ هنده کلمه شناختن ره فکر کونم وا هرچی تونیم یه چی’ اون’ دنچکانیم که خؤندنکس ˇ ره مشکل ایجاد ببو ؛ مثلا حالت مفعولی یا حالت متممی ره بهتر هیسه “ه” کلمه دومبال سر نیئه چون پور کلمه داریم که “ه” همرا دوروس ئابو…شئه شئه یته علامت مثلا ” ‘ ” جی ( هو چی مؤسؤن که مصوت همرا دوروس ئابؤران ˇ ره بیاردی) استفاده گودن که هم تونه نقش’ نؤشؤن بدئه (متممی یا مفعولی) هم کلمه’ سالم بداره.
   مثال: لوی’ کله بنأ بؤم یاد ئاگودم «بونه» بؤسجانئم. این’ شئه دو جور تفسیر گودن: 1_ لوی بون ( = زیر) بؤسوتئه 2_ بونه ( = ته دیگ) بؤسوتئه
   که ئی مشکل ِپیش نومأن ˇ ره شئه اولی ره نیویشتن: «بون’ »دومی ره نیویشتن: «بونه’»
   4_ شاید شاسئه بو «ئ» ‘ فقط کسره عوض، همزه یا کوتا مکث ره استفاده گودن؛ ایتکی تونیم ئو کلمه ئانی که مفتوح مکث یا مکث+آ و.. دأرن نی نیویشتن مثلا:
   بؤگوتئم= گفته ام (بؤگوتم= گفتم) / مائار/ مئئج/ پیئر یا پئئر و…
   تی بنویشته متن مئن هم «مئن» ره هم «وئب» ره هین ˇ جی استفاده بؤگودی که اوشان ˇ تلفظ فرق کونه..این ˇ واسر شئه کوتا کسره’ ننویشتن ( وب).
   ____ ئی رسم الخط نام ˇ ره نی دوروسته که اصالتا آرامی جی بگیتئه بؤبه اما ایرانی ئن اون ِتغییر بؤگودئأر’ مستقیم عربی جی هگیتئن ؤ نشئه گوتن رسم الخط آرامی هیسه.

   پاسخ
   1. 2015 آگوست 11

      ورگ

      فرهنگ؛
      تي دس درد نۊکۊنه کي وخت بنأى ؤ نقد بۊدي. منم سأى کؤنم تا اؤره که تينم تي نقدˇ سر گب بزنم:
      ۱. اينکه مدرسه’نˇ مئن چي گۊدن ؤ بازۊن چي بۊدن، منئه أمي ملاک بۊبۊن. اينم ىادأنۊکۊنيم که مثلاً هي پيشنهاد که “خانهٔ من” بنويشتهبۊبۊن “خانه‌ى من”، فرهنگستانˇ پيشنهاد بۊ که کؤللˇ فارسي-نيويسي سؤنتˇ مئن تازه بۊ. چن سال بۊمؤنسه ؤ بازۊن هنده فرهنگستان خۊ گبه وگردؤنه. امما هنۊز خئليئن، “ى” نيويسنن. اي تازه مؤشکلاتي ايسه که فارسي مئن دره.
      پس بأىم أمي بحثه بنيم أمي نيازؤن ؤ هدفؤنˇ سر. چي خأنيم؟ىعني چي نياز دأنيم ؤ خأ چي هأگيريم و دس بأريم؟
      أمي پيشنهادˇ مئن، لهجه’نه -نيويشتنˇمئن- نزديکأگۊدن ىکته اصل بۊ. اي واقعيت که أمي خط “اۊسمي” (organic) ايسه نأ مکانيکي ني ىکته دئه اصل بۊ. اينم که أمي نوشتاري سؤنت (چي اۊ سؤنتي که فارسي جي بمأ ؤ أي اۊني که أمي مکتۊبˇ تاريخˇ جي دؤنيم) ني تينه أمره رانما بۊبۊن ىکته دئه اصل بۊ. اينم که هرجا چيزي بۊ که داميشک أمه ندأشتيم ؤ بازۊن غربˇ جي بمأ، أمي قرار اي بۊبؤ کي جهاني استانداردؤنˇ سر پيش بشيم. مثلاً سجاوندي علامتؤن، غربˇ جي بمأ ؤ لازم نيه کۊنۊش بۊکۊنيم که گيۊمه’ عوضأکۊنيم ؤ ىکته تازه گيۊمه بدأريم. پس، هۊ جهاني گيۊمه’ (“”) کارأىتيم.
      اي اصلم بچربؤن کي: خط قرار نيه همته خؤندشي جؤزياته نۊشؤن بدئه. اي، فؤنؤتيکˇ کاره.

      خؤ!ايسه برسيم تي گبه. کلمه جي گب زئه-دري. أمي گب اينه که سيوا کلمه’ (کلمهٔ مستقل) خأ ىکسره نيويشتن. فاصله ىا نيمفاصله، کۊمکي نۊکؤنه. کسي که خطه خؤنده-دره، قرار نيه کلمه ريشه ؤ بنه ؤ اينˇ چاگۊدچيئنه بشناسه. خأ اصلˇ کلمه’ بشناسه.
      پۊل، ىکته کلمه’. وختي “بي” گينه بنه: بيپۊل. اي ىکته دئه کلمه’. وختي “ي” پسونده گينه بنه: بيپۊلي. هنده ىکته تازه کلمه’. وختي اينه جم دبديم بنه: بيپۊليئن.
      خؤ. أگه بخأىم تي گبˇ جي پيش بشيم خأ ايتؤ بنويسيم: بي‌پۊل‌ي‌ئن.
      ىا شاىد خأ ىپاره جاؤن فاصله ننيم. ولي چره؟ ىعني ملاک چيسه که کؤره خأ فاصله بنيم ؤ کؤره بچسبؤنيم؟ هنده ايتؤ ناچاريم وگرديم به أمي عادتؤن.
      أمي معىار ولي ىکچئه: کلمه استقلال. ايسه چي اي کلمه مؤشتق بۊبۊن چي ساده. (استثناؤن محدۊدن ؤ خۊدشؤن قاعده دأنن.)

      اينکه “سيوانيويسي خؤندنه راحتتر کؤنه”، کؤره ؤ چۊتؤ اثبات بۊبؤ؟ خطˇ مئن راحتيه نشأنه راحت اندازه گيتن. چۊن هميشک اۊ خطي که حاکمه، خۊ کارگيرؤنˇ مئن راحتتره چۊن ايشؤنˇ ذهن اينˇ همره عادت بۊده ؤ کار بۊده. تۊنم دليلˇ ديگري نأبئني کي ثابت بۊکۊني چره راحتتره؟ مۊ ولي دۊ ته دليل دأنم که ىکسره-نيويسي راحتتره:
      – چنته فاصله و نيمفاصله کمتر خرج بنه.
      – تۊ کلمه همره به مثابه ىکته سيوا کلمه برخؤرد کؤني ؤ تي خيال راحته که اينه خأ ىکسره بۊخؤني.

      راجه به توىم فعلؤن ؤ کۊمکي فعلؤن قضيه هنۊز مؤبهمه. امما اينکه بۊتؤنيم اصلˇ فعله تشخيص بديم دۊ مرحله دأنه:
      – اينکه بفأميم اي کۊ فعله تا اينˇ معنيه بفأميم. اي نيازي ايسه که کارگير (کاربر) تينه بدأره. خؤ. الؤن “بۊشؤم” ؤ “شؤدرم” ؤ “بشيم” ؤ “بۊنأشؤن”ˇ مئن، خؤندنکس منئه ايشؤنه تشخيص بدئه؟ ىعني “بۊ” که دچکسه’ “شؤم”ه، فأمسه بنه امما “درم” نشأنه تشخيص دأن؟! اۊنم وختي که فعلˇ مؤستمرˇ چاگۊدنˇ وأسي خالي هي ىکته فؤرمۊله دأنيم؟ بازين أگه قراره خؤندنکس راحت بفأمه فعل چيسه پس چره بۊشؤم سيوا ننويسيم؟ ىا بشيم؟ خؤندنکس نفأمنه که آخري مئن (بۊناشؤن) دئه أمه کۊمکي فعل دأنيم ؤ اي ربطي به شؤن ندأنه؟
      – اينکه بنه-شناسي ؤ زوانشناسي جي بفأميم ىکته فعل ؤ کلمه بنه ؤ تبار چيسه. اي زوانشناس ؤ بنه-شناسˇ کاره. خط نخأ اي وظيفه’ گردن بگيره.

      اينم بۊگؤم که ىکسره-نيويسي ؤ سيوانيويسي دۊ جۊر سؤنته که حتی لاتيني خطؤنˇ مئنم دره. مثلاً آلماني مئن همه چي ىکسره بنويشته بنه. مؤشکلي م ندأنن اي قضيه همره. آرامي خط اۊسمي ايسه ؤ هينˇ وأسي، ىکسره-نيويسي همره پيشاپيش جۊره.

      ۲. نيگا بۊکۊن! أمه دؤ جۊر گب (حرف) دأنيم: صامت ؤ مصوت. مصوته گيلکي مئن خؤندش بنويشتم. پس خؤندش=مصوت.
      ايسه خؤندشؤن چن جۊرن. اي چن جۊر بؤن ايشؤنه اعتبار هأندئنه. ايشؤنˇ مقره مشخص کؤنه. اينکه فلان خؤندشˇ مقر کؤره’؟ أکه دؤنيم که تيۊلˇ مئن، خؤندش (مصوت) ىک جاىي هنأ “ي” ؤ “ۊ” مئن. ايشؤنˇ جي تۊىم بۊبؤره.
      پس تۊىم خؤندشه. ولي خۊ استقلال ؤ سيواىئه دأنه. نأ “ي” ايسه نأ “ۊ”. ولي تۊ در نظر نگيني که أمه فؤنؤتيک نخأنيم. أمه ىکته خط خأنيم که گيلکي لهجه’نه ىک جۊر نزديکأکۊنه که هيته لهجه’ن اؤکته قۊرباني نۊبۊن امما هرته لهجه بۊتؤنه اؤکته لهجه’ راحت بۊخؤنه.
      پس وختي تي لهجه مئن واگؤىه بنه تيۊل. مي لهجه مئن تيل. رشتˇ مئن تۊل، وختي تۊ بنويسي تيۊل، مۊ دؤنم که اي هۊ کلمه’.
      ولي “تۋل” ىکته تازه علامت وارد کؤنه. أمه أگه قرار بۊ همته خؤندشؤن ؤ حرفؤن ئبه ىکته سيوا علامت بدأريم، خؤ، شؤنابيم فؤنؤتيک استفاده گۊديم. اي قضيه به اي معني نيه که اي خؤندشه به رسميت نشناختيم ىا حذف بۊديم.
      هۊتؤ که آلماني مئن، ىک سري خؤندشؤن که آلماني شي ايسه، دۊحرفي نۊشؤن بدأبنه:
      eu که “ؤى” صدا دئنه.
      ىا au کي أمه “آؤ” صدا دئنه.

      ۳. اينکه مفعۊلي ؤ متممي علامت ئبه خأ ىکأي نيويشتن که کلمه جي سيوا بۊبۊن، اۊ منطقˇ همره که (۱) مئن بأردي منئه دۊرۊس بۊبۊن. امما أمئه پيشنهادˇ مئن، چۊن قراره “تا اؤره که شأنه” کلمه’نˇ استقلاله بدأريم ؤ کلمه واحدˇ مئن همه چئه بچسبؤنيم ؤ اۊنˇ جي بيرين فاصله بنيم، پس لازمه ىک فکري راجه به اي دۊ ته علامت (مفعۊلي ؤ متممي) بۊکۊنيم.
      ائره تينيم أمي سؤنته نيگا بۊکۊنيم. اي صد سالˇ مئن ايشؤنه هميشک بچسبۊنيم. ولي دئبار، مثلاً “تفسير کتاب الله”ˇ مئن، سيوا نيويشتن: تي کتاب ا مأ هأدي.
      امما اي جۊر سيوانيويسي خئلي أمي ألؤنˇ نيويشتنˇ دابدستۊرˇ همره اختلاف دأنه ؤ تينه مؤشکل چاکۊنه. هينˇ وأسي أمه تصميم بىتيم فعلاً اي سؤنته دس نزنيم.چۊن نخأنيم ىک جۊر جراحي بۊکۊنيم که ىک دفأ اين همه شاعر ؤ نيويشتنکس پس بنيشن.
      تي مثاله راجه به تي گب نفأمسم. ايتؤ نظر هأنه کي چۊن تۊ به کؤل، أمي خطه قبۊل ندأني ؤ اۊنه کارأنگيني، تي مثالˇ مئنم هرجۊر که خؤدت دؤنسي بنويشتي ؤهينˇ وأسي مألۊم نيه کؤره ضعف ؤ مؤشکل مربۊط به أمئه پيشنهاده.
      أمئه خط قرار نيه همه چئه هۊجۊر که قراره بۊخؤنده بۊبۊن نۊشؤن بدئه. هرته خطˇ ديگه مۊسؤن اي خطˇ مئنم خئلي جاؤنˇ فأمسن وگردنه به خؤندنکسˇ ذهن ؤ ىاد ؤ عادت ؤ سواد. أمه حقسأى بۊديم اۊ مواردي که ده سال گيلکي-نيويسي تجربه مئن بديم ويشتر مؤشکل چاکؤنه (مخصۊصاً لهجه’نˇ مئنه) چاکۊنيم. هنده تأکيد کؤنم، فؤنؤتيک داميشک چاگۊده بۊبؤ.

      ۴. تا اؤره که لازم نيه شأنه کۊتا کسره’ ننويستن. تي گبه قبۊل دأنم. امما همزه ؤ مکثˇ به کارˇ ديگه شأنه گۊدن:
      بۊگۊته’م. مآر. پيئر. پئر. (آخري أمئه لهجه مئنم هۊنقد دکشه بنه که شمئه لهجه مئن. ىکته “ئ” وسه)

      سراخر اينکه، اي خط هۊنقد کي آرامي نيه، عربي م نيه. مۊ اينه دۊخؤنم آرامي چۊن خأنم اينˇ بنه ؤ اصله معرفي بۊکۊنم. وختي عربي نيويشتن ئبه چاکۊنواکۊن بنه، بنه عربي.امما وختي پ/چ/گ/ژ اينˇ مئن هأنه ؤ اينˇ دابدستۊر فارسي-نيويسي همره همساز بنه، بنه فارسي خط. الؤنم که هنده گيلکي-نيويسي ئبه چاکۊنواکۊن بۊبؤ، گيلکي خطه. ولي ايشؤن هر سۊ ته بنه ؤ أصل، آرامي ايسه. أگه اي سۊ ته پئره، ىکته اي سۊ ته نؤمˇ جي دۊخؤنيم سأب بۊديم.

      پاسخ
10. 2015 جولای 15

    ماني

    دس طلا عالیه .
    فقط یته مسئله که هو مشکل شیفت گیلکی به انگلیسی ایسه که آرما پیشتر توضیح بدا چره و… و دامیشک هم یکته کوردی کیبورد بیده بوم اونم این مشکلأ داشت… ولی شانه بی نیاز ببیم چون ایران مین فینگلیش نویسی یا گینگلیش نویسی داب ببو این یکته مسئله مهمه یعنی وجود یکته کیبورد که دوته خطه ساپورت بکونه مثلا شانه هو کیسوم نی بنیم هی کی بخوای گینگلیش بنویسه ایتو بنویسه یا هو انگلیسی ساده چون بطن ای کار اینه ویسین بو راحت تر و آسان تر بنویسیم … ناجه دأنم ای کاره امرا ییسکالی راحت تر ببون.
    هنده گونم دس طلا

    پاسخ
11. 2015 جولای 15

    damoon

    مه‌ره
    ته‌ره
    شمه‌ره
    أمه‌ره

    پاسخ
    1. 2015 جولای 15

       ورگ

       damoon؛
       تيني لؤطف بۊکۊني اي چارته کلمه واگۊىه’ لاتينˇ جي بنويسي باني ايشؤنˇ معنيه؟

       پاسخ
12. 2015 جولای 15

    damoon

    kif’6 hadi m6’r6
    kif’6 hada:m t6’r6
    pul’6 hadam sh6m6’r6?
    biye buxown am6’r6

    مجبۊر وکتم اي کيبؤردˇ ره کيسۊمه پاکانم 🙁

    پاسخ
    1. 2015 جولای 16

       ورگ

       damoon؛
       خؤ هۊتؤ کي شيوه-نامه مئنم بمأ، وختي دۊته گبˇ مئن شؤا دأنيم نياز نيه اۊشؤنˇ مئن چيزي بنويسيم:
       کيفه هأدي مره
       کيفه هأدأم تره
       پۊله هأدأم شمره
       بيه بۊخؤن أمره
       (هر جام حس بۊدي که شاىد ىکچي ديگه همره قاطي بۊبۊن، مثلن “أمره” (أمره: ما را. أمره: همره) تيني ايتؤ بنويسي: أمٚره)

       پاسخ
13. 2015 جولای 17

    محسن

    خسته نباشيد اين علامت هفت کوچيک تو مک نيست بجاش اين علامت هست .
    البته اگر ربط به سيستم عامل داشته باشه سيستم عامل من
    OS X yosemite

    پاسخ
14. 2015 جولای 18

    آرما

    @محسن:
    هس‍‍ا مي مکبوک‍ˇ امرا کامنت نئن درم. هتو کي دينيد مؤشکلي وجود نره.
    با اي حال شؤما تنيد اپ Ukelele نصب بؤکؤنيد و انه امرا شيمي کيبرده سيفارشس بؤکؤنيد.
    ننم شايد اپل شيمي مک دورون ايبچه کيليدتاخته‍ˇ طراحيه عوض بؤده.
    مي سيستم عاملم ۱۰.۱۰.۳ ايسه.

    پاسخ
15. 2015 جولای 25

    damoon

    سلاو

    هۊجۊر گه حۊضۊري بؤتم ته‌ره أندرؤيد نؤسخه مئن “=” دننئه ؤ “+” ني کار نؤنه ؤ خطˇ فاصله مۊسؤن کارکۊنه

    مۊ سيستمˇ تعويضˇ خطأني بياتم گه ده نيازي نيه بشيم ؤ زوؤنه دگردنيم.

    راجبˇ مٚره و أمٚره ني مخالف نيأم ولي مؤوافقم نيأم

    چؤن مه‌ره= مه + ره

    پاسخ
    1. 2015 جولای 25

       ورگ

       damoon؛
       – أگه تيني باخي به تؤضيح بنويس که کؤره و چۊتؤ سيستمˇ خطه عوضأکؤني؟
       – توىم کلمه ني خوشˇبه سيوا کلمه ايسه ؤ استقلال دأنه. ايتؤ نشأنه استدلال گۊدن. تۊ ىکته کلمه سر بحث کأدري که خئلي مناطق هيتؤ واگۊىه بنه ؤ هيچ ابهامي ندأنه: مره ىا مرأ. تي منطقˇ جي پيش بشيم خأ بنويسيم “اۊن دامؤن ه”. مي وؤتˇ مئن حقسأى بۊدم تؤضيح بدئم آرامي خط اۊسمي (اؤرگانيک) ايسه.

       پاسخ
16. 2015 جولای 26

    آرما

    @damun:
    این مشکلات رو نمیدونستیم. به زودی اصلاح میشه و آپدیتش در مارکت ها و گیت هاب قرار میگیره. ممنون.

    پاسخ
17. 2015 جولای 26

    damoon

    هۊجۊر گه همه دؤنن مأمۊلي سيستمؤنˇ مئن وختي “فاصله/Space” سره بدأري تۊني تي کيبؤرده عوضاني ولي وختي گيلکي کيبؤردˇ مئن فاصلهٰ فيشار دنيم تا … فاصله ننه پس نيشأنه فاصله سره بدأري ىؤ تي زوؤنه دگردني.

    ولي اگر اي تاتاييه بينين مي گبه بئتر فأمنين

    http://www.mediafire.com/view/gxck9gbtg5yaetg/1.jpeg#

    ايمه وختي ولگه (صفحهٰ) جير بيأرين تۊنين گيلکيه دؤجينين تا اي تاتاييه برسين

    http://www.mediafire.com/view/7qwq77mhwt7gfx0/Screenshot_%DB%B2%DB%B0%DB%B1%DB%B5-%DB%B0%DB%B7-%DB%B2%DB%B6-%DB%B1%DB%B1-%DB%B5%DB%B4-%DB%B1%DB%B3.jpeg

    ايمه تۊنين شيمي خطه دگردنين
    .

    اگرن خنين فارسي ؤ … جي بشين گيلکي تۊنين “فاصلهٰ” دخشأرين
    .
    ممنۊن

    پاسخ
18. 2015 جولای 28

    damoon

    مخلصم علیرضا جؤن

    پاسخ
19. 2015 جولای 28

    آرما

    @damoon:
    + اصلاح بؤسته و = ام ايضافه بؤسته.
    تأنيد أيه جه دانلؤد بۊکۊنيد:
    http://gilakikeyboard.ir/android.html
    ىا بئسيد چند روز ده شه مايکت و بازار دۊرۊن بعد اؤيه جه آپدين بؤکؤنيد.

    پاسخ
20. 2015 جولای 30

    damoon

    ممنۊن
    حلله

    پاسخ
21. 2015 جولای 30

    Gil E Zak

    دوبارده سلام . شک نارم کی گیلکی کلید تخته خیلی خیلی یم لازمه ولی دوستان توجه بدأرید ، انکی انهمه ورگ و الباقی دوستان اون رو زحمت بکشه اید ، بازم حالا حالا خیلی کار داره . پس اونأ کلید تخته نهایی فرض نوا کودانید. نکته مهم دیگر انکی الانه وختی امان همه جوره گیلک آدمان جأ انتظار دریم بایید ئه زمانه میئن کی گیلکی هندر مظلوم واقع ببوسته ، فضای مجازی دورون گیلکی بینویسید، ایتا کیبورد (کلید تخته ) دست و پاگیر امرأ باییم اوشانأ محدود بوکونیم بزین اثر معکوس خوایه داشتن. پس فعلن خیلی اون رو اصرار نوأ کودانید ( می منظور ویشتری “دامون ” امرایه) اجور متن ، ئه ئه کلید تخته امرأ می گوشی دورون و خیلی گوشی های دیگر میئن خوانا نیه و خرچنگ قورباغا نیشان دیهه. بعد ممکنه خیلی یان از هه یک کم گیلکی خواندن و نیویشتن جأ دس بکشید و منصرفأ بید. هوتو کی قبلن ورگ م ایشاره بوکوده بو الانه امان ایتا دوران رنسانس میئن ایساییم کی واستی متن و شئر گیلکیأ هر چی ویشتر ویشتر رواج بدیم و بینویسیم و بخوانیم و مسن تران و کوجه جغلان جأ از هر طبقه و جایگاه بخواییم کی شئر و داستان و خاطره گیلکی بینویسید. هر جوره کی خودشان تانید ،خوشان ماری زوان امرأ ، بدون پیش شرط و بدون برنامه نصب کودأن و کارأ پیچ و تاب دأن. البت انأ کی بوگوفتم هیذره ورگ و امی سایر دوستان کار ارزشأ کی ئه کلید تخته طراحی بکودید کمأ نوکونه و واستی هه فرمان بیشید جولوب و ایدامه بدید و اونأ روز بروز تکمیل ترأ کونید. ممنونم

    پاسخ
22. 2015 آگوست 2

    بخساد

    خودا قووت 🙂
    بیزحمت جیری پرانتزانء خو پیشنهادی رسم الخطˇ همرأ پور آنین تا أمه ره نحوه استفاده از ای رسم الخط رؤشنتر وکه. با این توضیح که هرکدام از ای کلمۀنء شأنه کلی تر در نظر گیتن! چوته؟! مثلا کلمه «لاکو» نشاندهنده کلماتی هیسه که به /و/ ختم بونن الی آخر. ممنون
    الف) دختر (=لاکو)
    * دختر را (=؟)
    * دخترها (=؟)
    * دختر ها را (=؟)
    * «لاکو هیسه» به صورت فشرده (=؟)
    * «لاکو هیسن» به صورت فشرده (=؟)
    ب) خانه (=خؤنه)
    * خانه را (=؟)
    * خانه ها (=؟)
    * خانه ها را (=؟)
    * «خؤنه هیسه» به صورت فشرده (=؟)
    * «خؤنه هیسن» به صورت فشرده (=؟)
    پ) نردبان (=سردی)
    * نردبان را (=؟)
    * نردبان ها (=؟)
    * نردبان ها را (=؟)
    * «سردی هیسه» به صورت فشرده (=؟)
    * «سردی هیسن» به صورت فشرده (=؟)
    ت) سیاه (=سیا)
    * سیاه را (=؟)
    * سیاه ها (=؟)
    * سیاه ها را (=؟)
    * «سیا هیسه» به صورت فشرده (=؟)
    * «سیا هیسن» به صورت فشرده (=؟)
    ث)* درخت (=دار)
    * درخت را (=؟)
    * درخت ها (=؟)
    * درخت ها را (=؟)
    * «دار هیسه» به صورت فشرده (=؟)
    * «دار هیسن» به صورت فشرده (=؟)
    ای آخری موردء شأنه کلی تر در نظر گیتن …

    پاسخ
    1. 2015 آگوست 2

       ورگ

       بخساد؛
       الف) دختر (=لاکۊ)
       * دختر را (لاکؤ)
       * دخترها (لاکؤکؤن/لاکؤن)
       * دختر ها را (لاکؤنه)
       * «لاکو هیسه» به صورت فشرده (لاکۊ هيسه=لاکؤ)
       * «لاکو هیسن» به صورت فشرده (لاکۊ هيسن=لاکؤن)
       ب) خانه (=خؤنه)
       * خانه را (=خؤنه’)
       * خانه ها (=خؤنه’ن)
       * خانه ها را (=خؤنه’نه)
       * «خؤنه هیسه» به صورت فشرده (=خؤنه’)
       * «خؤنه هیسن» به صورت فشرده (=خؤنه’ن)
       پ) نردبان (=سردي)
       * نردبان را (=سرديه/سردئه)
       * نردبان ها (=سرديئن/سردئن)
       * نردبان ها را (=سرديئنه/سردئنه)
       * «سردی هیسه» به صورت فشرده (=سردئه)
       * «سردی هیسن» به صورت فشرده (=سردئن)
       ت) سیاه (=سيا)
       * سیاه را (=سيا’)
       * سیاه ها (=سياؤن/سيا’ن)
       * سیاه ها را (=سيا’نه)
       * «سیا هیسه» به صورت فشرده (=سيا’)
       * «سیا هیسن» به صورت فشرده (=سيا’ن)
       ث)* درخت (=دار)
       * درخت را (=داره)
       * درخت ها (=دارؤن)
       * درخت ها را (=دارؤنه)
       * «دار هیسه» به صورت فشرده (=داره)
       * «دار هیسن» به صورت فشرده (=دارن)

       پاسخ
23. 2015 آگوست 17

    بخساد

    بیزحمت جیری پرانتزانه خو پیشنهادي روشˇ همرأ هنده پۊرآنین تا أمره نحوه استفاده از ای رسم الخط رؤشن ؤ رؤشنتر وکه. ممنون
    الف)
    بودن در جايي (=?) hisa:n
    * من گيلان هستم: مۊ گيلان (=؟) hisam
    * تو گيلان هستى: تۊ گيلان (=؟) hisay
    * او گيلان هست: اۊن گيلان (=؟) his’e
    * ما گيلان هستيم: آمۊ گيلان (=؟) hisaym
    * شما گيلان هستين: شۊمۊ گيلان (=؟) hisayn
    * آنها گيلان هستن: اۊشان گيلان (=؟) hisan
    ب)
    ماضي نقلي (دکتن) dakətən
    * من گير افتاده ام: مۊ گير (=؟) dakətam
    * تو گير افتاده اى: تۊ گير (=؟) dakətay
    * او گير افتاده است: اۊن گير (=؟) dakət’e
    * ما گير افتاده ايم: آمۊ گير (=؟) dakətaym
    * شما گير افتاده ايد: شۊمۊ گير (=؟) dakətayn
    * آنها گير افتاده اند: اۊشان گير (=؟) dakətan

    پاسخ
    1. 2015 آگوست 17

       ورگ

       بخساد؛
       تي فؤنؤتيک بنويشته’نˇ سر نيويشته درم:

       الف)
       بودن در جايي (=هيسأن) hisa:n
       * من گيلان هستم: مۊ گيلان (=مۊ گيلان هيسأم) hisam
       * تو گيلان هستى: تۊ گيلان (=تۊ گيلان هيسأى) hisay
       * او گيلان هست: اۊن گيلان (=اۊن گيلان هيسئه) his’e
       * ما گيلان هستيم: آمۊ گيلان (=آمۊ گيلان هيسأىم) hisaym
       * شما گيلان هستين: شۊمۊ گيلان (=شۊمۊ گيلان هيسأىن) hisayn
       * آنها گيلان هستن: اۊشان گيلان (=اۊشان گيلان هيسأن) hisan
       ب)
       ماضي نقلي (دأکتن) dakətən
       * من گير افتاده ام: مۊ گير (=مۊ گير دأکتأم/دکته’م) dakətam
       * تو گير افتاده اى: تۊ گير (=تۊ گير دأکتأى/دکته’ى) dakətay
       * او گير افتاده است: اۊن گير (=اۊن گير دأکتئه/دکته’ئه) dakət’e
       * ما گير افتاده ايم: آمۊ گير (=آمۊ گير دأکتأىم/دکته’ىم) dakətaym
       * شما گير افتاده ايد: شۊمۊ گير (=شۊمۊ گير دأکتأىن/دکته’ىن) dakətayn
       * آنها گير افتاده اند: اۊشان گير (=اۊشان گير دأکتأن/دکته’ن) dakətan

       پاسخ
24. 2015 آگوست 25

    قابوس

    جناب آرما سلام. ببخشید در مطلب خوب جناب حسن پور این مطلب را می نویسم. راستش نقد کوچکی در مطلب تبریک نوروز به فارسها( که نگاشته بودید و به عقیده حقیر به همراه مطلبی که در مورد فردوسی نوشتید در شان گروه شما نیست ) نوشتم. به خودم اجازه نمی دهم که مطلب خوب ورگ را به حاشیه با تکرار آن نقد به حاشیه بکشانم. اما به تجربه عرض می کنم حیف شماست که بخواهید از الگوهای آزمون پس داده ناموفق در امور فرهنگی استفاده کنید. به عنوان یک دوست و کسی که به امور فرهنگی علاقه دارم از شما خواهش می کنم به نقد دوستانه ای که می دانم کم هم نبوده اندکی گوش کرده و تامل کنید. گروه نوپای جنگل کارهای جالبی را شروع کرده و خدا را شکر در همین مدت کم به توفیقات زیادی دست یافته که به طور حتم بخشی از آن مرهون تلاش امثال حسن پور و البته خودتان هم هست. حیف است که وارد حاشیه های ناخوشایند شوید. امیدوارم در این روحیه تجدید نظر جدی فرمایید. چون نقد مرا نشر نکردید به خودم اجازه دادم و اینجا کمی از آن نقد را نوشتم. امیدوارم جناب حسن پور این جسارت را بر من ببخشند.

    پاسخ
25. 2015 آگوست 30

    بخساد

    “چۊتؤ خأ اي خطˇ جي گيلکي نيويشتن؟”ˇ مئن
    ۱.
    اۊىندر که شۊمۊ گۊنين
    م. اۊ کلمه’ني که اۊشؤنˇ مئن ي پسي، ى هنه، بيه، ديا، پياز ؤ… مۊسؤن، خالي “ي” بنويشته بنه: بيه، ديا، بيه، پياز ؤ…
    مي ور بئسي نيازي به اي قسمت نؤبؤ چون خىلي جا’ن نياز بۊنه گه ي پئسي، ى بيىه و نوشته وکئه! مخصوصا اۊ کلماتي که در اصل گيلکي هيسن.
    خۊدي:
    اۊىه = آنجا (اۊ+ىه)
    ايىه = اينجا (اي+ىه)
    بيىه = بيا
    نيىه = نيا / نيست
    ۲.
    ب. a ىا فتحه خؤندشˇ جا (چي کۊتا چي دکشه) “أ” (ىزبر: yəzəbər) کاراگينيم: تأ، دأنم، پأچ، دأرم.
    اۊىندر که بؤتين چي کۊتا چي دکشه ني خأ اصلاح وکئه! و پيشنهاد کۊنم وکئه خالي دکشئرˇ ره “أ” جي استفاده وکئه و کۊتا فتحه’ به فنؤتيک بسپاريم …
    چۊن بعضي گۊىشانˇ ره مۊشکل پيش هنه. خۊدي:
    کۊتا فتحه: وکتن = شدن vakətən
    دکشه فتحه: وأکتن = خسته شدن va:kətən

    پاسخ
    1. 2015 آگوست 30

       ورگ

       بخساد؛
       ۱. ىعني چي؟ تي منظۊره نىتم!چره لازم نبۊ بنويشته بۊبۊن؟ چۊن اي مؤرد زياد پيش هأنه؟! (ضمناً، اۊىه أمئه بحثˇ مثال نئه.)
       ۲. اينه چاکؤنم.

       پاسخ
26. 2015 آگوست 30

    بخساد

    ۱.
    اۊىه أمئه بحثˇ مثال نئه. دؤنم مۊ اۊىه’ مثال بيأردم تا اهميت نوشتن ايىه با ى رؤشنتر وکئه!
    اۊ+ىه = آن+جا
    اي+ىه = اين+جا
    ىه حسي مره گۊنه اي دۊ ته کلمه مئن “ىه” نشاندهنده مکانه و حتمن خأ کلمه مئن دؤبۊ
    ولي شۊمۊ گۊنين ايجۊر مواقع (ي پئسي، ى بۊمأ) خأ نويشتن: ايه
    ايسه دأريم:
    اۊ+ىه = آن+جا
    اي+ه = اين+جا
    ايته نه تنها اۊجۊر گه گۊنيم ننويسينيم بلکه تواضن هم برقرار نؤبۊنه
    هنده نئه يأ! مثلا: هيىه = همين جا (هي+ىه)
    که شيمي بؤتأرˇ همرأ بۊنه: هيه (هي+ه)
    قاسمآبادˇ مئن دأريم:
    اۊىجه (آنجا) uyjə
    ايىجه (اينجا) iyjə
    يا هنده مثلا أمي ور:
    اۊىندر = آنجا uyandar
    ايىندر = اينجا iyandar

    پاسخ
    1. 2015 آگوست 30

       ورگ

       بخساد؛
       خؤ ايشؤن چره خأ دليل بۊبۊن که ي+ى، ي ننويسيم؟
       اينکه اۊىه ؤ ايه ايتؤ بنويشته بۊبۊن، باعث بنه دئه اي دۊته ىک جۊر ساختار ندأرن؟ اي اهميتي که گۊني چۊتؤ رؤشن بنه؟ مگه “چيسه”، هۊ “چي ايسه” نئه؟ أگه “ا” حذف بۊبؤ ىعني دئه چيسه چي+ايسه نئه؟
       دۊ ته شرط بأردي:
       – هۊ جۊر که گۊنيم بنويسيم. خؤ، فؤنؤتيک اي کاره کؤنه. هيچ خطي ندأنيم که هۊ جۊر که گۊنيم بنويسيم. ولي خطؤن کۊمک کؤنن که هۊ جۊر که بنويشتي بۊخؤني. ايه، راحت ie ؤ iye بۊخؤنده بنه.
       – توازن. اي دومي مئبه مؤبهم بۊ. توازن ىعني چي؟ خط قرار نئه دستۊرنيويسؤن ؤ زوانشناسؤنˇ کاره راتؤدئه. گرچه مۊ فکر کؤنم اي خط راتؤدئنه!

       پاسخ
27. 2015 سپتامبر 26

    فکرآزاد

    تبریک گمه. بقول گیله زاک هه فرمان بیشید جولو. ولی مره سخته هه کیبورد امرا کار کودن. خودایا شوکر ایتا خوب نازنین ریفق دارم کی می گیلکی داستانانه، گیلکی کیبورده جا زحمت کشه نیویسه. امیدوارم خودم بتانم زود باموجم کی اونی زحمته کمه کونم.

    پاسخ
28. 2015 نوامبر 15

    شهناز

    سلام
    چند تا سوال داشتم. اینه گفتین بهتره به جای نیم‌فاصله از خط-تیره استفاده کنیم، پیشنهادتون تنها در گیلکی‌نویسی هست یا به نظرتون در فارسی‌نویسی هم نباید از نیم‌فاصله استفاده کرد؟
    درباره گیلکی‌نویسی من یه مشکل بزرگ دارم. می دونم که براساس پیشنهاد شما چطور باید کلمه «ىقين» رو نوشت، اما خارج از ورگ به این شکل نمایش داده می‌شه:
    ی‌قین
    چیکار باید کنم تا درست بشه؟
    ممنون میشم جواب بدین.

    پاسخ
    1. 2015 نوامبر 15

       ورگ

       شهناز؛
       بحثما اينجا فقط دربارهٔ نگارش زبان گیلکی است. وگرنه زبان فارسی شيوهٔ نگارش خودش رو داره و در اون شیوه نیم‌فاصله هم استفاده می‌شه.
       دربارهٔ جدا نشان دادن حرف ى هم در متن بالا توضيح داده شده که برای درست نشاندادنش باید از فونت‌هایی استفاده بشه که با صفحه کلید گیلکی سازگار باشند. نام این فونت‌ها در متن بالا هست و لینکی هم برای دانلودشون گذاشته شده.

       پاسخ
29. 2015 نوامبر 24

    فرشید آقام علی پارسی

    زحمت بسیاری متحمل شده آید ، این یکی از آرزو های من بود ، درود فراوان بر شما ، امیددارم بزودی فرهنگ لغت گیلکی نیز با استفاده از این صفحه کلید به چاپ برسد ، و البته فرهنگ اصطلاح ات ضرب المثل ها اجازه چاپ مجدد با ویرایش جدید بگیرند .
    نهایت تشکر را از زحمات بی دریغ شما دوستان عزیز دارم

    پاسخ
30. 2015 دسامبر 4

    شهناز

    ممنونم از توضیحات خوبتون.
    یه چیز دیگه که نفهمیدم این حروف متفاوت از فارسی هست. مثلا [ؤ] توی عربی کاربرد داره و همزه هم تلفظ می شه، مثل کلمه لؤلؤ. یا [ۊ] که نه توی عربی هست نه توی فارسی. ایا دلیل خاصی وجود داره که باید در الفبای گیلکی از [ؤ] برای [o] و [ow] و از [ۊ] برای [u] استفاده بشه؟ مثلا چرا به جای [ؤ] و [ۊ]، از [ۆ] و [ۋ] استفاده نشه؟ البته منظور من این نیست که بهتره از [ۆ] و [ۋ] استفاده بشه، بلکه سوالم اینه که چه دلیلی پشتش استفاده از این دو حرف برای مصوت های [o]، [ow] و [u] چه هست؟ یا مثلا اینکه چرا باید از [ى] باید برای [y] استفاده کرد؟ ایا دلیل استفاده از [ى] برای [y] متمایز کردنش از [i] یا [ي] هست؟
    ممنون میشم اگه یه توضیحی بدین.

    پاسخ
    1. 2015 دسامبر 6

       ورگ

       شهناز؛
       برای انتخاب این علائم به نقششان در فارسی توجه چندانی نکردیم. چون نیازی به این کار هم نبود. در عوض گوشهٔچشمی به سابقهٔ استفاده از این حروف در سنت نوشتاری خودمان کردیم. سابقهٔ استفاده از همزه برای نشان دادن کشیدگی‌ها در متن‌های گیلکی چهار دههٔ اخیر بسیار زياد است.
       بنابراین در پشت این قراردادها به دنبال دلیل خاصی نگردید. هر چه هست همین جلو،پیش چشم همهٔ ماست: نیاز به سه علامت هم‌تبار برای تمایز قائل شدن ميان o/u/v و نیز بين i/y. این انتخاب ما بود و در این انتخاب‌ها مواردی مثل زیبایی ظاهری متن (اجتناب از افزایش هفت‌های کوچک یا نقطه‌ها) اولويت داشتند.

       پاسخ
31. 2016 مارس 13

    ali

    “ماکانˇ جۊف” وقتي مفعۊل قرار بگيري اي جۊفه کي “ه” مفعۊلي گيره؟
    نۊتؤنش” گيلکي مئن داشتيم؟ اگه ندأشتيم تؤضي دي

    پاسخ
32. 2016 می 20

    رها

    سلام دوستان، بنده خودم از اهالی همین دیارم اما متاسفانه به این زبان تسلطی ندارم، کاربرد کیبورد گیلکی ایده و تدبیر جالب و جدیدی است که می تونه به فرهنگ سازی زبان گیلکی که اینگونه در ورای نابودی قرار گرفته کمک کنه، البته چون بنده آشنایی ندارم این فونت رو روی سیستم شخصی نصب ندارم، و دوما خودم رو در برابر اهالی و بزرگان گیلان زمین کوچکتر از اون می دونم صاحب نظر باشم، اما این اقدام نو می تونه گسترش پیدا کنه و باعث ایجاد رسانه های مجازی به زبان گیلکی باشه، البته ناگفته نمونه کم لطفی برخی دوستان گیلانی به گیلکی ریشه در بعد شخصیت و فرهنگ این عزیزان داره که آون هم به آسیب شناسی به این زبان بر می گرده که با چنین کامنتهایی ناشایست فرهنگ گیلانی رو زیر سوال می بریم، وگرنه خیلی از لهجه و گویش های دیگر قومیت های ایرانی به راحتی داره حتی در بین مردم شهری همان شهرستان ها صحبت میشه،
    اما یک نکته جالب یادمون باشه کارهای خوب بزرگ از کارهای خوب کوچک آغاز میشن، و حفظ زبان گیلکی و گسترش کیبورد مجازی به این زبان می تونه در آینده نه چندان دور به موفقیت های چشمگیری برسه و جای خودش رو در فرهنگ گیلان زمین باز بکنه، در پناه حق.
    الف.ع

    پاسخ
33. 2016 ژوئن 11

    مريم دانای طوس

    سلام. شيمی رسم الخط اولین حق و سعی در ای زمینه ایسه و قابل تقدیره…اما عیب و نواقص هر کاری اونه ایستفاده سر معلوم بنه و متاسفانه گیلکون مئن ای رسم الخط جا دنکته و ای جا دنکتن هم عیلّت دئنه. مو فیکر کونم عیلّت اینه که خود گیلکی زبونه چندان استفاده نوکونن چی برسی به رسم الخط، یعنی گیلکی گفتاری عملا جامعه مئن کارهایته نبئنه بازین چوتو انتظار بداریم رسم الخط گیلکی جا دکفی…شیمی به موفقیت و سربولندی آرزو کونم.

    پاسخ
34. 2016 جولای 22

    علی رضاپور

    با سلام ئو خسته نباشی خدمت شمه
    اول که آقای حسن پور دس مریزاد گونم شمره که ای خط چاگودین و دویم کی چند سوال مه به پیش بما کی خواسم در جریان بنم.
    آقای حسن پور شمه کی ای خط چاکودین چنته علائم گیلکی مئن مه به سوال پیش انه که چوتو نیویسنن
    او کشید (:u)
    ای کشیده (:i)
    اَ کشیده (:a)
    اِ کشیده (:e)
    اُ کشیده (:o)
    ایشون علائمی ایسن که گیلکی مئن کاربرد دنن و نشانه اوشونه حذفا گودن. هنده به غیر ایشون جی نی ممکن ایسه هجا و واج بداریم کی فقط چنته گویش و لهجه مئن منحصرا کاربرد بشی و تمامیت نداری گیلکی مئن کی او میدانی واموجش(پژوهش) نیاز یه دنه یو اگر وجود بداری گیلکی خط سر خواه منظور ببی، چرا که گیلکی خط خواه همته گویشون و لأجه ئونه وازیئش(پوشش) بدای.
    ولی ای چنته واجی که جور اشاره بؤدم مثال اونه به زنم تا قضیه روشنا بی:
    او کشید (:u) = چو (:chu): چوب. ای صدا به قطع کشیده(دکشئه) ایسه و u کوتاه نیئه.
    ای کشیده (:i) = میرخ (mi:rax): یکته جنگلی میوه نؤم ایسه کی دکشئه ای امره کارشنه.
    اَ کشیده (:a) = مئر(ma:r): مادر. بیه پیش گویش مئن کی دکشئه فتحه امره گونن. قئر (qa:r): قهر
    اِ کشیده (:e) = ائره (e:re-e:r6) : اینجا- ارزیئن(arzie:n). درجیئن(darjie:n)
    اُ کشیده (:o) = اُئره (o:r6) : اونجا- شئوله(sho:le) : شعله

    امه خطی که چاکادریم نخواه ایتو در نظر بداریم که او خط حداقل کفافه دنه و یکته گیلک تینه اونه بوخونی. امه خواه در نظر بدارین بداریم وختی یکته غیر گیلک، گیلکی یاد گیتره کمترین دردسره امره ببی اوتو که وختی یکته غیر ایرونی خوانه فارسی یاد بگیری، اولین چیز سر که ناله سر دنه فارسی خط ایسه. ویشتر قریب اتفاق خارجیئون که فارسی یاد گیترن خط امره مشکل دنن. چره کی واژه ئونه سر تجسمی ندنن و اوشونه به شناس نیئه (خوندن سخت کؤنه )
    اینه موسون؛ “خورشید” واژه در نظر بدارین
    او خارجی نودونه کی ای واژه چی معنی دنه و تازه یاد گیتره ئو تا ای واژه بوخونی xavarshid- xurshid و… چن جور ساب کؤنه تا xorshid بوخؤنی.
    هله چه برسی کی گیلکی مئن علائم ئو هجا فارسی جی ویشتر دنیم که امه کاره سخت ترا کؤنه.
    بنابراین خط خواه دراز دورنما امره چاکوده ببی که فرضا ده سال بعد گیلکی توسعه بیاته، گیلکی آموزش سر مشکل نداریم.
    اگر شاست ای چن مورد در نظر بیته ببی ده مشکلی ندشتیم که هرجا گیر بوکونیم همزه جی استفاده بوکونیم.
    ———————————————–
    یکته دیگرم که خوانم شیمه امره در جریان بنم، زیبانویسی وتوندنویسی ایسه. خط خواه او دوته عنصره بداری. مثلا مو ای واج امره «ۊ» موافقم چره کی پور خوجیر ایسه ولی ای خط مئن یکته نگارش دنین که (ی) کامل نیویسنین (ی ا) ای جور نگارش هم زیبانگاری ندنه یو توندنویسی سرم تاثیر دنه. چون که هرچی واجؤن سرهم نیویسی ویشتر بدارن توندی نیوشتن مئن بیشترا بنه.
    علاوه بر ای امه جور جی خواه نیگا بوکونیم که دوفردا پسا مئن گیلکی به خطاطی بداریم که زیبانگاری سر مشکل پیش نأی. شمه شکسته نستعلیق نیگا بوکونین که چنی سرهم نیویسی دنه. اومیدوار ایسم که می منظوره برسونه بوم.
    با سپاس

    پاسخ
    1. 2016 جولای 22

       ورگ

       علی رضاپور؛
       ممنۊنم شيمئه نظر أجي.
       سعی کؤنم سيوا-سيوا موارده جواب بدئم:

       ۱. اي خطه البته مۊ چأنگۊدم. اي هۊ سرياني خطه کي فارسي مئن استفاده بنه. گيلکي مئنم، أمئه پيش بنأ علامتؤن در واقع نصف قديمي‌ئه، کادح ؤ هاتف ؤ گيله‌وایˇ مئن مطرح ؤ استفاده بۊبؤ بۊ. أمه اۊنˇ سر چن چي علاوه بۊديم.
       خئلي تأکيد دأشتيم کي اۊ سؤننتي که اي سي چل سالˇ مئن شکل بيته، اۊنه حذف نکۊنيم ؤ هرچي خأ بنا بنيم هۊنˇ سر بنابنيم.

       ۲. خطي که قراره مردۊمˇ کاره خؤندن ؤ نيويشتن ئبه راتؤده، مننئه زبؤنˇ همه ته جؤزياته نۊشؤن بدئه. اي کار، فؤنؤتيکˇ وظيفه’. فؤنؤتيکم، علم ؤ زبؤنشناسي شه. ناوالا فرنگئن خۊشؤنˇ خطˇ جا فؤنؤتيکه کارأگيتن. ولي دؤنيم کي زبؤن سياله. چيزي که امرۊ أمئه زبؤنˇ مئن دره ؤ يک جۊره، بيس سال ديگه مؤمکنه دنبۊن يا أگه دبۊن يک جۊر ديگه بۊبۊن.
       پس وختي يکته خطˇ دۊمبال دريم کي أمئه کاره راتؤده، منظۊر خطينئه کي همه چئه نۊشؤن بدئه. اي جۊر خط يک دفأ اختراع بۊبؤ (فؤنؤتيک) ؤ همه جا هۊنه کارأکشنن. أمرأ ني أمئه فرهنگ لؤغتؤنˇ مئن اۊن أجي استفاده کؤنيم. فارسي فرهنگ ؤ اينگيليسي ؤ آلمؤني فرهنگ لؤغتˇ مئن أني هيتؤ.
       پس اي روشˇ مئن کي أمه پيشنهاد بدأيم، دکشئه صدا’ن تا حدي نۊشؤن بدأ بنن. کلاً شأنه گۊتن کي نۊشؤن ندئنيم. مگر: أ، ئ، ؤ.
       چۊن هۊتؤ کي دؤني، کشيدگي أني چن جۊره. کم دکشئه، دکشئه، پۊر دشئه ؤ…

       ۳. سعی کؤنم مواردي گه بنويشتي، أمئه روشˇ همأ بنويسم:
       – چۊ (دقت بکۊنين که اي کلمه’ هر جا يک جۊر دکشنن. خطي که خأ کاربردي بۊبۊن نوا اي جؤزياتˇ سر بئسه. أگه بئسه، دۊماسنه ؤ اي رشته سر درازه! اي کلمه’ ني هيتؤره. همه جا اينˇ “ۊ” دکشئه نئه. خئلي مناطق ازقضا کۊتا ايسه.)
       – ميرخ؛ البته بئتره ميرأخ بنويشته بۊبۊنولي چۊن گيلکي مقن فتحه اغلب شؤا همرأ نزديکه، اشکالي ندأنه. ولي أمئه بحثˇ مئن، اۊن چي گه رؤشنه اينه کي ائره “ي” کاملاً جواب دئنه. ايسه اين که چني خأ اۊنه دکشئن، هر ته لهجه مئن خؤندنکس تينه تصميم بگيره. (تکرار کؤنم: أمه فؤنؤتيک نخأنيم. يکته خط خأنيم که کاربردي بۊبۊن.)
       – اي کلمه کي خئلي ساله کتابؤن ؤ مجله’نˇ مئن مأر بنويشته بنه. اؤکته’ ني: قأر.
       – ائره. ارزيئن.
       – اؤره. شؤله.

       ۴. زبؤن آمۊتنˇ مئن -مخصۊصاً النى کي دئه قرن ۱۹ نئه کي رسانه فقط وؤت ؤ مکتۊب بۊبۊن- صدا ؤ تصوير ؤ کلاس ؤ معلم نقش دأنن. فؤنؤتيکم کۊمک کؤنه. پس لازم نئه نگران ببيم. هۊتؤ کي وقتي اينگيليسي آمۊته-دريم، write ؤ right قاطي نۊکؤنيم. يا کلاسˇ سر آمۊجنيم کي education اجۊکئيشن واگۊيه بنه نأ ادۊکاتيۊن. أمئبه اتفاقاً برعکس، خط خأ اتحاد ؤ همگرايي خصلته بدأره. جؤزياته نشؤن دأن اي اتحاده فيريزؤنئنه.

       ۵. راجه به “ى” تي همرأ مؤافقم. نظرسنجي کأدرم. احتمال دأنه اصلاحيه مئن کي نؤرۊزبلˇ پسي مؤنتشر کؤنم اي علامت حذف بۊبۊن چۊن مؤخاطبؤن ويشتري اۊنˇ همرأ راحت نبۊن.

       پاسخ
35. 2016 جولای 22

    علی رضاپور

    سلام
    سپاس شیمه اوجا جی.
    مو فک کونم زیاد می منظوره نرسونم. می گب این ایسه که خط خواه حداقل تفاوت تلفظ سر نشون بدای نه دقیق فونتیک موسون، فونتیک که خو جا سر هننا.
    خط مئن خواه بتونیم تفاوت آوایی نشون بدایم
    مثلا
    دو (du) : عدد دو ، بیه پیش مئن؛ du nəfər: دو نفر
    دو (do) : دو، عدد دو بیه پس مئن ؛ do danə : دو عدد
    دو (dow): دو ، ماده مضارع دوسن (دوسن) واسی
    دو (:du) : دوغ
    دو (dü) : دود
    خط نیازی ندنه به قول شمه فونتیک موسون آوانگاری بوکونی ولی حداقل تفاوت شانه نیوشتن سر قائل بوبون.
    …………..
    اما در باب شیمه فرمایشون:
    ‘چو’ سر که بفرماسین خیلی جائون کوتاه گونن، بله درسته ولی خط خواه تمامیت بداری و دسه بالا بیته ببی تا همته گویشون وازئش بدای.
    ….
    در باب میرخ یا میراخ: میرخ دکشئه ‘ ای’ دنه
    اینه تفاوت می منظور بو؛
    Mi:rəx
    Mirəx
    ………….
    سرجمع می گب ای نبو کی خط فونتیک موسون ببی، چره که امه اساس فارسی خط ایسه و ای خط مئن کسره ئو فتحه ئو ضمه عادتا بنویشته نبنه. هینه واسی می گب ای بو کی دسه کم ای علائم کی مختص گیلکی ایسه منظور ببی.
    سپاس

    پاسخ
    1. 2016 جولای 22

       علی رضاپور

       ایسه هی واژ ئونی که مثال باردم لاتین مئن شانه تا حدودی نوشون دئان جودا فونتیک جی:
       Do
       Du
       Dow
       Dou
       اینین که تماما تلفظ بیان نوده ولی حداقل تفاوت شانه نشون دئان.

       پاسخ
    2. 2016 جولای 23

       ورگ

       علی رضاپور؛
       اينکه يک جا يکته کلمه چن جۊر معني بدأره هيچ بد نئه. فارسي مئن شير هم جنگلˇ شيره هم خۊردنˇ شئه هم اؤˇ شير. اينگيليسي مئن أني مثلا get هزار جۊر معني دأنه. پس زبؤنه نخأ ميکانيکي نيگا گۊدن ؤ انتظار دأشتن کي دقيقاً هر دالي حتماً خأ يکته مدلۊله دلالت بکۊنه.
       الؤن اۊ پنج ته کلمه’ ايتؤ شأنه نيويشتن.
       دقت بکۊنيم که أمئه خط (سرياني خط)ˇ مکانيزم اساساً لاتيني خطˇ مکانيزمˇ همرأ فرق کؤنه. اينم در نظر بگيريم کي وؤتˇ درک، جۊمله واحدˇ مئن تفاق دکئنه. يعني أمه جۊمله مئن زبؤنه فأمنيم.

       پاسخ
36. 2017 دسامبر 29

    مهشید

    سلام من کیبورد گیلکی رو روی موبایلم نصب کردم و یاد گرفتنش برام جذابه..در مورد اون علامت هفت کوچک یه مقدار بیشتر توضیح میدین؟ من درست متوجه نشدم کجاها استفاده میشه چند مثال بزنید لطفا

    پاسخ
    1. 2017 دسامبر 29

       ورگ

       مهشید، ببین این هفت کوچک قراره بین دو کلمه استفاده بشه. (يه موارد استفادهٔ دیگه‌ای هم داره که فعلا میذاریمش کنار.)
       این دو کلمه منظور جفت‌کلمه‌هایی هستن که توی زبان استفاده می‌کنیم مثلا ترکیب‌های وصفی: گل زیبا، بررگ سبز. اینها توی گیلکی میشه: سۊرخˇ گۊل. سبزˇ ولگ.
       یا ترکیبهای دیگه: کتاب مهشید: مهشیدˇ کتاب.
       ولی خیلی از دوستان به اشتباه علاوه بر موارد بالا، در این مورد هم استفاده‌ش میکنن که اشتباهه:
       مثلا دست تو را گرفت: تي دسأ بيگيفت. ببين، بعضی‌ها به اشتباه می‌نویسن: تي دسˇ بيگيفت. که غلطه. اون “أ” بعد از دس علامت مفعوليه: دستت را… و دست و بيگيفت جفت‌کلمه از اون ترکیب‌هایی که گفتیم نیست.
       الان واضحه؟

       پاسخ
37. 2017 دسامبر 30

    مسعود

    خسته نبین و خدا قوت. چند ته سوال درم:
    1- شکی نیه که شوا (6 معکوس) بیشترین کاربرده گیلیکی من دره. اما مو نفهمسم که چره در جمله مو (من) تی پسره بدم، بعد پسر جی، شوا ندریم؟
    Mu (Man) ti zak6 bedem (badem)
    هوتو که ینید، ایه شوا به وضوح وجود دره صرفنظر جه شیمه قاعده مفعولی. اگر توضیح بدین ممنون وکهم.
    2- امو دو ته آ، گیلیکی من دریم.
    — مادر :maar
    —–مار (maar)
    که به نظر رسه، آ، مادره شی اندکی تفاوت دره و کشیده تر و موج دار هیسه.
    ایشونه چطور فرق نیهید؟
    3- گیلیکی مملو از اصوات هیسه. یه نمونه:
    تی (درخت جنگلی) که tee تلفظ بون. که یه جور شبیه ee آلمانی هیسه و در مناطق کوهستانی شرق تلفظ بون و تند و خشن هیسه.

    پاسخ
    1. 2018 ژانویه 3

       ورگ

       مسعود جؤن؛
       هۊتؤ کي وؤتˇ مئنم تؤضيح بدأيم، اۊ دۊ جايي گه اي مصوت کلمه نقشه دأنه دئه کۊچي هفت ننئنيم.
       یکته وختي مفعۊلي علامته: تي زأکه بدئم.
       يکته’ني وختي گه فعله: اي تي زأکه. (اي تي زأک ايسه.)
       البته امئه بيانيه مئن اي دۊ مؤرد ئبه، ه يا أ نئنيم. (کيتابأ بيهئم. کيتابه بهئم.) ولي اخيرا نظرسنجي بۊديم ؤ تصميم بيتيم بيانيه تازه نؤسخه مئن (کي زۊدازۊد قراره مۊنتشر ببۊن) اي دۊ مؤردˇ وأسئم علامت در نظر بگيريم تا کلمه استقلال حفظ ببۊن. يعني ايتؤ بنويسيم: اي تي زأک’. تي زأک’ بدئم.
       کي البته اي علامت (‘) حلئه نهايي نۊبؤ ؤ همه کسˇ همرأ مشورت کأدريم کي کۊ علامت بئتره.

       راجع به دومي نؤکته تي گب دۊرۊسه ولي امه حقسأی بۊديم خطˇ مئن دکشئه یا دنکشئه بؤنه نۊشؤن نديم. یعني اينکه کسره يکجا کۊتا ببۊن يا دکشئه، خطˇ مئن دنبۊن ؤ اينه بنيم هر کسˇ لهجه گردن. کي خۊشˇ لهجه سر بۊخؤنه. (اي خط اساسا اي وير ؤ انديشه سر بنابۊبؤ کي قرار نئه يکته لهجهٔ معيار بدأريم ؤ قراره همه‌ته لهجه’ن گيلکي زبؤنˇ مئن کسؤنˇ ورجه حۊضۊر بدأرن.
       ولي هندئه اۊني که تۊ گۊني استثنا ايسه چۊن يک جۊر ديگه واگۊيه بنه بخياله دۊ ته آ گۊنيم (هۊ مؤجداري که تۊ بۊتي). هين وأسي اي موارده آیˇ کۊلادار أجي نيويسنيم: مآر، شآل ؤ… (اينم خأ به مشورت بنيم اگه اجماع بۊبؤ بيانيه مئن علاوه بکۊنيم.

       سومي نؤکته؛ هندئه دکشئه يا دنکشئه بؤنˇ گبه کي جؤرتر تؤضيح بدأم.

       پاسخ
38. 2018 ژانویه 3

    مریم دانا

    درود بر شمه…شمه موقع تصمیم گیری دربارۀ حروف الفبا و … کی همرا مشورت کوئنین؟

    پاسخ
    1. 2018 ژانویه 6

       ورگ

       مریم دانا؛
       الفبا حرفؤن کي البته ربطي به امئه کار ندأنه. أمه يکته روش پیش بنأیم گیلکي نیویشتن ئبه. اي پیشنهادم وختي طراحي کأدبيم اۊ افرادˇ همرأ کي گیلکي نیویشتنˇ مئن تجرۊبه ؤ دغدغه دأشتن مشورت بۊدیم و کأدریم.
       هئره نظراته گردأگینیم ؤ هندئه اۊشؤنˇ سر گب زئنيم.

       پاسخ
39. 2018 ژانویه 6

    مریم دانا

    با درود..وقتی بحث خط و نوشتن مطرح می شود قطعا پای حروف الفبا وسط می آید. شما نمی توانید سیستم نوشتاری طراحی کنید و بعد بگویید کاری با حروف الفبا نداریم. به هنگام طراحی سیستم نوشتاری باید حواسمان باشد طوری طراحی کنیم که میان حروف و صداهای منطبق بر آن تا حد امکان رابطۀ یک به یک برقرار باشد یعنی هرچه می نویسیم بخوانیم و یا هر چه خوانده می شود بنویسیم. اگر این طور نباشد یادگیری آن دشوار می شود مثل همین مشکلاتی که برای یادگیری خط فعلی فارسی داریم که در مواردی حروفی هست ولی صدایی منطبق بر آن نیست مثل ص، س، ث و …که همگی بیانگر صدای s هستند. باید تلاش کنیم این مشکلات در سیستم نوشتاری گیلکی نباشد. طراحی سیستم نوشتاری برای گیلکی و هر زبان دیگر باید طبق اصول مشخصی انجام شود و بحث در این باره در این مختصر نمی گنجد.

    پاسخ
    1. 2018 ژانویه 10

       ورگ

       مریم دانا؛
       کاش یک بار دیگه متن ما رو بخونید چون در این باره نظر خودمون رو نوشتیم. فقط به طور خلاصه عرض کنم که اونچه که شما به عنوان مقصود و غایت طراحی رسم‌الخط توصیف میکنید یک بار قبلتر اختراع شده که شما هم در رشتهٔ دانشگاهی خودتون حتما با فونتیک آشنا هستید.
       بنابراین اگر هدف نمایش تماماون جزئیات مد نظر شماست،این خط هست.
       و اگر هدف نمونهٔ وطنی اون خط و بر اساس حروف همین خط خودمون به جای حروف لاتین باشه، باز هم این تجربه رو مثلا دکتر جهانگیری کرده.
       بدون وسواس روی اون جزئیات هم البته در حد یکی کردن س/ص/ث و ز/ذ/ض/ظ هم خیلی‌ها از زمان آخوندزاده تا کسروی و تا نشریات روشنفکری دههٔ چهل شمسی هم شده و تجربیات مکتوب همهٔ اینها قابل مطالعه و بررسی و بازخوانیه.
       ولی در سطح هدف و کارکرد مقصود ما، تا جایی که لازم نبوده سعی کردیم به عادت ذهنی مخاطب دست نزنیم. یا اگر ابتکاری پیش میگذاریم در بستری آشنا باشه چون ما با کاربرد روزمرهٔ توی گوشی همراه و کامپیوتر و مجله و روزنامه و… طرفیم.
       کسی قرار نیست با این خط، شیوهٔ دقیق تلفظ فلان کلمه توی روستای خودش رو به دیگری منتقل کنه. برای این کار دومی بهتره از همون خط فونتیک استفاده کنه یا از تکنولوژی به‌روزتر یعنی ضبط صدا با گوشی تلفن و انتشارش.
       این خط باید نقش نزدیک‌کنندهٔ صاحبان لهجه‌های مختلف رو هم بازی کنه. نقش‌های اجتماعی اینخط خیلی بیشتر از نقش علمی و زبان‌شناسانه‌شه. این نکات مدنظر ما بود و در مشورت دائم با دوستان دیگری که سالها تجربهٔ خوندن و نوشتن به گیلکی رو داشتند و این زبون رو با گستردگی لهجه‌هاش خوب میشناختن پیش رفتیم و حتی پیشنهادات خودمون رو بر روی مسیر گذشتگان (از ایده‌های مثلا تفسیر کتاب الله در قرن هفتم تا صورت متاخر شیوهٔ هاتف و گیله‌وا) بنا کردیم و آجری بر اون اضافه کردیم. بخش عمدهٔ شیوهٔ ما پیشتر موجود بود و ما اونها رو شفافتر و کاربردی‌تر کردیم.
       بنابراین به این اعتبار ما حتی از گذشتگان خودمون هم مشورت گرفتیم.

       پی‌نوشت: در متن ما الفبای مطرح شده همان الفبایی است که محمود پاینده ثبت کرده و الفبایی است که به صورت سنتی در مکتب‌خانه تدریس می‌شد.

       پاسخ
40. 2018 ژانویه 11

    مریم دانا

    شما متوجه منظورم نشدید و حتی تمایلی به دانستن آن ندارید. برای شما آرزوی موفقیت می کنم.

    پاسخ
    1. 2018 ژانویه 13

       ورگ

       مریم دانا؛
       مطمئنا هروقت لازم به ذهن‌خوانی و تشخیص تمایل قلبی دیگران از راه دور بود از مشورت شما استفاده خواهم کرد. رخوت آکادمیک، نخوت هم میاره.

       پاسخ
41. 2018 ژانویه 13

    مریم دانا

    نگاهی به رزومۀ علمی من نشان می دهد چه کسی رخوت آکادمیک و نخوت شخصی دارد!! کسی که اندکی آشنایی با من داشته باشد به خوبی می داند همیشه از کار علمی استقبال می کنم و از تعصب بیجا متنفرم.
    گفتم شما نه می دانید و نه می خواهید بدانید چرا که بدون پرسش از جزئیات سخنم و فهم منظورم، برداشت غلط خود را مطرح کردید (…اونچه که شما به عنوان مقصود و غایت طراحی رسم‌الخط توصیف میکنید یک بار قبلتر اختراع شده…).

    اگر بخواهید حضوری در این باره بحث می کنیم آن هم بحث علمی، نه بی احترامی و حرفهای ناشی از تعصب کورکورانه!

    پاسخ
    1. 2018 ژانویه 14

       ورگ

       مریم دانا؛
       دو احتمال دربارهٔ الفبا وجود داره. یا منظور شما از الفبا، الفبا با تعریف و کاربرد عمومیه (الف ب پ ت… یا ای بی سی دی ی اف جی… یا آلفا بتا گاما…) یا منظورتون جدول همخوان‌ها و واکه‌های زبان گیلکیه.
       اون چه که در شیوه‌نامهٔ پیشنهادی ما اومده اولیه و در سطح منظور ما، کاری با جدول همخوان‌ها و واکه‌ها نداریمچون قصد شناسایی یا معرفی زبان گیلکی و بررسی زبان‌شناسانه‌ش رو هم نداریم. در انبوه کتاب‌های چاپ‌شده دربارهٔ زبان گیلکی انواع مختلف جدول همخوان‌ها و واکه‌های زبان گیلکی موجوده.
       فرض و برداشت من این بود و هست که منظور شما از الفبا همین دومیه.
       بنابراین سعی کردم توضیح بدم اونچه رو که توضیح دادم.
       اما شما معتقدید که من نمیخوام منظور شما رو متوجه شم. و حالا علاوه بر اون من رو به تعصب بیجا و کورکورانه و بی‌احترامی به خودتون متهم میکنید.
       من اگر تعصب داشتم، اصلا این گفتگو رو با شما آغاز نمیکردم. اما می‌بینید که حتی به جای شما سعی می‌کنم بشکافم حرفتون رو تا بفهمم منظورتون از الفبا چیه. کاری که منطقا شما باید در گفتگو انجام بدین برای مخاطبتون.

       به عنوان حرف پایانی باید عرض کنم متاسفانه (یا شاید هم خوشبختانه) هم‌ولایتی‌های دانشگاهی ما در زمینهٔ زبان و ادبیات گیلکی و خوندن و نوشتن به این زبان و آگاهی از سوابق ادبی و ژورنالیستی و مباحث پیرامون اون جزو بی‌اطلاع‌ترین دوستان ما هستند که گاه با دیدن اولین متن گیلکی چنان ذوق‌زده میشن که انگار ادبیات و متن گیلکی جخ همین امروز زاده شده. در حالی که امثال محمد بشرا، جکتاجی، پاینده، مسعود پورهادی و… اهمیت بسیار زیادی در این مسیر صد ساله دارند. این مختص زبان گیلکی هم نیست. در سایر زبان‌ها هم وضع به همین منواله. چرایی‌ش رو من نمیدونم گرچه قابل حدس زدنه. ولی يادمون نره که خط موجود ارمنی هم ساخته و پرداخته و پیش‌نهادهٔ یک کشیش بود.

       رزومه و سیاههٔ مقالات و رفرنس‌ها شاید توی محیط اداری دانشگاه يا نزد فلان رییس دانشکده و بهمان نمایندهٔ مجلس و مدیر دولتی جذابیت داشته باشه و کاری راه بندازه و ترقی‌ای به بار بیاره اما برای ما که قصد استفادهٔ عملی از زبان مادریمون در متن داریم، حساسیتی برنمی‌انگیزه.

       بنابراین، خیلی برابر و بی تعارف و بی توهین عرض می‌کنم، مشتاق خوندن و شنیدن نقد شما به این شیوه‌نامه هستیم.

       پاسخ
42. 2018 ژانویه 14

    مریم دانا

    الان بهتر شد…
    در ابتداباید بدانیم منظور از الفبا چیست. الفبای هر زبان نظامی نمادین برای بازنمایی صداهای آن است. آنچه که همخوان و واکه می نامیم نامهایی هستند که به انواع صداها می دهیم و اینکه چرا بعضی صداها را همخوان و بعضی دیگر را واکه می نامیم موضوع بحث حاضر نیست. پس همخوانها و واکه ها دو نوع از صداهای زبان هستند و با الفبا که برای بازنمایی آنها به صورت مکتوب به کار می روند فرق دارند.
    هر چه انطباق میان صداها و حروف الفبا در واژه های یک زبان بیشتر باشد خط موردنظر شفاف تر است یعنی یادگیری آن راحت تر است. برای راحت تر شدن درک این موضوع از فارسی مثال می زنم . واژه ای مثل «سال» را درنظر بگیرید. هر چه می گوییم عینا در خط بازنمایی دارد (حرف سین نماینده صدای /s/، حرف الف نمایندۀ صدای /ā/ و حرف لام نمایندۀ صدای /l/ است. اکنون واژه ای مثل سرد را درنظر بگیرید. در اینجا انطباق یک به یک بین حروف و صداها نیست. چرا؟ چون واکه کوتاه /a/ داریم که در خط ما به ازایی ندارد. یعنی در این واژه ما 4 صدا داریم که با سه حرف بازنمایی می شود. بی قاعدگی خط در فارسی از این بسیار فراتر است…در کلماتی مثل خویش، استخوان … حروفی هست که ما به ازای صوتی ندارد. گاه چندین حرف الفبا نمایندۀ یک صدا هستند (ز، ذ، ظ، ض که نمایندۀ صدای /z/ هستند)…سرتان را به درد نمی آورم موارد بی قاعدگی خطی که برای نگارش در فارسی به کار می رود بسیار زیاد است و این بی قاعدگی دلیل دارد؛ چرا که اساسا این خط برای نگارش فارسی ساخته نشده! یعنی آنچه برای مکتوب کردن زبان فارسی به کار می رود صورت اصلاح شدۀ خط عربی است که از خطهای سامی است و حال آنکه فارسی از زبانهای هندواروپایی است. عدم انطباق بین نوع خط و زبان فارسی منجر به بروز مشکلات زیادی در یادگیری آن برای نوآموزان می شود.
    به دلیل اینکه ادبیات غنی و فرهنگ های لغت متعدد به زبان فارسی داریم که با همین خط مکتوب شده اند بنابراین تغییر خط را برای زبان فارسی به صلاح نمی دانند . اما برای زبانی مثل گیلکی که تقریبا هیچ ادبیات مکتوبی ندارد (بجز معدودی مثل دیوان شرفشاه و …) چرا باید از چنین خطی که این همه مشکل دارد استفاده کنیم؟ و حالا که استفاده می کنیم چرا آن را ساده تر نکنیم؟ چه نیازی داریم چهار حرف مختلف برای بازنمایی «ز» بگذاریم و ……… به نظر من اگر قرار است خطی برای گیلکی داشته باشیم چه بهتر که آن را تا حد امکان شفاف کنیم یعنی رابطۀ یکی به یک بین حروف واژه ها و صداهای آنها برقرار کنیم. البته این امر مستلزم این است که اهل فن در جلسات متعدد روی آن به تفاهم برسند. منظورم از اهل فن کسانی نیستندکه چهار تا مطلب به گیلکی نوشته اند بلکه کسانی هستند که با خط و ویژگیهای آن آشنا هستند، روی این موضوع کار کرده اند و علمی می توانند در این باره بحث کنند.
    بحث دربارۀ خطی که شما زحمت کاربردی کردن آن را کشیده اید و قطعا کار ارزشمندی است نیازمند مجالی دیگر است.

    پاسخ
    1. 2018 ژانویه 21

       ورگ

       مریم دانا؛
       خوب توضیحات شما نشون داد که منظورتون از الفبا همون چیزی بود که از اول متوجه شده بودم و در نتیجه پاسخش همون توضیح اول بنده است که کمی بالاتر در پاسخ شما نوشته بودم.
       فقط محض یادآوری عرض کنم که شمارهٔ ۲ بخش چرا این خط؟ به همین دلیل نوشته شد.
       به هر حال امیدوارم اون مجال دیگر که فرمودید پیش بیاد و خوانندهٔ نظر و نقد شما در ارتباط با پیشنهاد ما در نگارش گیلکی باشیم.

       پاسخ
    2. 2019 سپتامبر 10

       رهگذر

       با شما موافقم

       پاسخ
43. 2021 فوریه 14

    وندادهرمز

    سلام اصلا در هیچ لینک دانلودی موجود نیست؛ راهنمایی کنید.

    پاسخ
    1. 2021 مارس 26

       ورگ

       بۊشۊ ائره جؤن ? http://v6rg.com/?p=12602

       پاسخ