تيتراژ سريال «کوچک جنگلی» تنظيمی بود از يکی از لالايیهای گيلانی که توسط سيدمحمد ميرزمانی به شکل زيبايی با ارکستر و با آواز نمناک ناصر مسعودی همراه شده بود. استفاده بهجا از فلوت، ارکستر زهی، تیمپانی و کر که در تنظيم این قطعه بهکار رفته بود، نشان از جو قوی و بيان محکم ميرزمانی می داد.
موسيقی کوچک جنگلی به جز ملودی تيتراژ پايانی تماما ساخته ميرزمانی بود که فضايی مرطوب و مهآلود را با ارکست رزهی ايجاد کرده بود و آهنگساز هوشمندانه در قسمتهايی فضای موسيقی را (با اينکه با ارکستر غربی اجرا میشد) کاملا همصدا با تاريخ ماجرا هدايت میکرد. این موسيقی به خوبی روايتگر مبارزی تنها است که به دشمنش رحم کرده، به او شليک نمیکند که البته توسط دوستش کشته میشود! موسيقی کوچک جنگلی يک آهنگ حماسی همراه با مويه است برای آزادمرد گيلان …
در قسمتهايی از موسيقی اين سريال از سازهای ايرانی هم بهرهگيری شده بود که مخصوصا در تم «دکتر حشمت» نمودی ویژه داشت. اين اثر به صورت کاست سالها پيش منتشر شد ولی متاسفانه تجديد چاپ نشد. اين لالايی در تيتراژ سريال با همراهی نی و با آواز تورج زاهدی هم اجرا شد، ولی از لحاظ تکنيکی و حسی با اجرای ناصر مسعودی فاصله داشت.
میرزا کوچک خان را با صدای ناصر مسعودی بشنوید.
لالايی ديگری که به آن می پردازيم يک لالايی محلی نيست! ولی به قدری آواز زيبا و معصومی دارد که شنوندهگان گیلانی هم احساس میکنند ترانهای قديمی و محلی میشنوند! اين اثر بديع ساخته هنرمند بزرگ موسيقی ايران مرتضی حنانه است.
حنانه آثار زيادی در اين حال و هوا و در اين دستگاه (شور و دشتی تامپره که حنانه استاد مسلم آن بود) تصنيف کرده. «الاتیتی» شعری لالايیگونه دارد که از زبان مادری است به فرزند، مثل تمام لالايیها! ولی به قدری عميق و تفکربرانگیز که گويی حنانه با آن موسيقی معصوم «نقش جاودانهگی خود را کشيده…» (هنگام شنيدن کادانس پايانی «بوی جوی موليان» از خالقی هم همين جَو احساس می شود!)
الاتیتی را با صدای ناصر مسعودی بشنوید.
در این اثر استفاده مطبوع حنانه از آکوردهای نامطبوع (با ديد کلاسيک غربی!) که خود استفاده از اين آکوردها را برای موسيقی چندصدايی ايرانی مناسب میديد به طرز مشخصی خودنمايی میکند، همچنين همراهی پيانو با ارکستر (که يکی از نشانههای سبک حنانه است و همواره در آثار حنانه نقشی کليدی دارد) به زيبايی قطعه افزوده…
مدلاسيون بی نظير حنانه در اين قطعه استادی حنانه را روی گامهای ايرانی بار ديگر اثبات میکند و درک او را از موسيقی روايی به نمايش میگذارد. «الاتی تی» در CD به نام «آثار مرتضی حنانه» توسط انشارات ماهور منتشر شده است. (نوشتن اين مقاله ماجرايی هم داشت که در پايان اين نوشته شرح آن آمده)
از سالها پيش، قطعهای را به خاطر داشتم که تيتراژ سريال کوچک جنگلی بود. اين قطعه یک تصنيف بود که به شکل لالايی، از قديم توسط مادران گيلان خوانده میشد و در اين سريال به طرز باشکوه و زيبايی توسط سيد محمد ميرزمانی برای ارکستر تنظيم شده بود که با خوانندهگی ناصر مسعودی مردم را شيفته خود کرده بود… چند ماه قبل از دوستی که در شمال زندگی میکرد خواستم که اين اثر را همراه با لالايی حنانه برای من بيابد که متاسفانه چند هفته بعد خبر فوت دوست شمالیام را شنيدم! فردای آن روز به دعوت يکی از دوستانم (در گروپ سه تار در ياهو) قرار بود کنسرتی به صورت آنلاين اجرا کنم و به ياد دوست هنرمندمان قطعاتی بنوازيم… یکی از دوستان همکارم هم ماجرای کنسرت آنلاين و دلیل يادبود را از من پرسيد و قول داد اين برنامه را گوش کند که باز با تاسف، اجرای این برنامه مصادف شد با فوت دوست همکارم در اثر تصادف! پس از مدتی اين دو اثر زيبا به دستم رسيد و قصد داشتم در مقالهای در مورد اين دو آواز حزنانگيز که هر دو در دشتی (که آواز متداول مادران شمالی است) بنويسم که باز مصادف شد با فوت مادر همان دوستم! این نوشته را تقديم میکنم به اين سه عزيز.
منبع: HarmonyTalk
