برچسب: واگردؤن

یادداشتی از فرزین کارگر

یکی از مهمترین مؤلفه های فرهنگی هر ملتی، زبان آن ملت می باشد. این مهم در کنار سایر مؤلفه ها مانند: لباس، موسیقی، فرهنگ غذایی و … برای هویت بخشی به آن ملت باید مورد توجه و اعتبار قرار گیرد. از آنجائی که زبان کاربردی ترین و مهمترین این موارد است پس احترام و اعتبار بخشی به آن باید در اولویت بیشتری قرار داشته باشد. تولیدات فرهنگی در حوزه زبان که می تواند باعث غنا و ارزش شود در مواردی مانند شعر و داستان و مقاله خلاصه می شود و هر چه این گزینه ها فاخرتر و باکیفیت تر ارائه شود به شکوفائی زبان آن ملت و بهتر شناخته شدن و دیده شدن آن زبان کمک می کند. وقتی شعر و داستان نوشته شده در هر زبان به رشد و شکوفائی لازم رسید و با توجه به ابزارهای پیشرفته موجود برای شناساندن قدرت زبانی هر ملت در حوزه شعر و داستان خواه ناخواه تمایل به ترجمه آن آثار به سایر زبان ها فراهم می گردد.

(بیشتر…)

این هم از کتابی جدید از سری کتابهایی که در ورگ منتشر خواهد شد. پیشتر کتاب «أفتؤو-ه وأ اي ملک زنده بدأريم…» (مجموعه اشعار محمدولی مظفری) منتشر شده بود و حالا نوبت داستان خواندنی و معروف ماهی سیاه کوچولو نوشتهٔ صمد بهرنگی با ترجمهٔ گیلکی و تصویرسازی جدیده.

این کتاب هم مثل قبلی کتاب الکترونیکه به این معنی که شما در فایل پی‌دی‌اف کتاب می‌تونید هم متن رو بخونید و هم داستان رو به صورت صوتی بشنوید و هم هرجا که کلمه‌ای با رنگ قرمز مشخص شده با کلیک روی اون کلمه به بخش لغتنامه خواهید رفت تا معنی اون کلمه رو ببینید.

همچنین این کتاب جوری طراحی شده که قابل چاپ در قطع آ۵ خواهد بود و حتی میتونید از طریق همین وبلاگ ورگ، نسخهٔ کاغذی و چاپيش رو سفارش بدين.

این کتاب و این داستان بهترین هدیه برای کودکان و نوجوانان و حتی جوانانه و برای آموزش زبان گیلکی در سطح متوسط بسیار کاربردیه. کۊجدانه سئه ماىي رو از اینجا دانلود کنین یا زیر همین پست سفارش نسخهٔ چاپیش رو بدین.

«دۊ پاره نؤن ويگير ؤ یٚکته سر چن پاره کرک ٚ گۊشت بني ؤ چن چيتيم گرکن ؤ بادؤم-ه چپ ٚ راس دچين؛ پنير ؤ بپته مرغؤنه وابينؤن-ه بني اۊن ٚ سر ؤ زيتۊنؤن-ه چن ته تيک ٚ مۊرسؤن بچربؤن ؤ أننی نمک دپاچ؛ بأزين نيا بکۊن تا تي چيشم کئف بکۊنه، بأزۊن اؤکته نؤن پاره-أ بني اۊن ٚ سر ؤ گاز بزن تا اۊن چي-ئه گه چأگۊدي رؤئه بأري.»

مروج الذهب و معادن الجوهر، مسعودی (قرن ۴)

توضیح ضروری: سه پاره از کتاب عهد عتیق را به گیلکی برگردانده‌ام و این توضیح لازم است که این برگردان از زبان انگلیسی به گیلکی انجام شده و برای Old Testament (در فارسی: عهد عتیق) از ترکیب «دئبارˇ نَسَق» استفاده کرده‌ام. دئبار در گیلکی گالشان به معنی دوران کهن و قدیم است و نَسَق نیز به معنی بنچاق، سند، قرارداد، قباله‌ی پدربابایی و… است و البته در جاهایی به معنی ادب کردن هم آمده که من نزدیک‌ترین واژه برای Testament یافته‌ام.
دلیل انتخاب بر اساس ذوق و علاقه‌ی خودم (با تاکید روی جنبه‌های روایی این پاره‌ها یا باب‌ها) بوده و امیدوارم در آینده پاره‌هایی از متن‌های مقدس دیگر (عهد جدید و قرآن) نیز تقدیم خواننده‌های ورگ کنم. و توضیح آخر این‌که شرح برخی واژه‌ها در پایان آمده که بد نیست ابتدا آن‌ها را بخوانید و بعد این سه باب را.

(بیشتر…)

آن‌چه تحت عنوان «گیلکی زوان» در ورگ می‌خوانید، ترجمه‌ای‌ست از کتاب The Gilaki Language نوشته‌ی و.س. راستارگؤوا (В.С. РАСТОРГУЕВА)، آ.آ. کریمؤوا (А.А. КЕРИМОВА)، آ.ک. مأمدزاده (А.К. МАМЕДЗАДЕ)، ل.ای. پریئنکؤ (Л.А. ПИРЕИКО)، د.ای. ادئلمن (Д.И. ЕДЕЛьМАН) که توسط رؤنالد م. لاکوود (Ronald M. Lockwood) از روسی به انگلیسی ترجمه و توسط انتشارات دانشگاه اوپسالا (Uppsala) منتشر شده است و شما در ورگ ترجمه‌ی گیلکی آن را خواهید خواند. این بار قرار است برای نخستین بار به زبان گیلکی درباره‌ی گیلکی بخوانیم و این تلاش و آزمایشی‌ست در راستای به کار گیری این زبان در خدمت خودش. فکر و ابتکار ترجمه از نسخه‌ی انگلیسی کتاب متعلق به خانم دکتر تهمینه گیلانی، استادیار زبان و ادبیات انگلیسی بود که در همکاری مشترکی با ورگ پی گرفته خواهد شد.
بی‌شک در این ترجمه‌ی مشترک، اشتباهات و زیاده‌روی‌ها و کم‌کاری‌های زیادی وجود دارد که تنها با راهنمایی‌ها و یادآوری‌ها و انتقادهای شما بر ما آشکار خواهد شد.
(بخش‌های پیشین: 3 و 1-4)

4-2: وندچربانی[1]

پسوندؤنی گه کلمه چاکؤنن

۱) i (مصوتؤنˇ پسی yi و gi بنه) یکته واجوردار[2] پسونده کی ای جور جیگه‌ٰن أنه:
الف. نامؤن و صفتؤنˇ جی واچرشْ نام[3] چاکودن: راحتی (råhəti) راحتˇ جی، دوزدی (duzdi) دوزدˇ جی، پیری (piri) پیرˇ جی، خوشگیلی (xušgili) خوشگیلˇ جی، سادگی (sådəgi) ساده جی و تنهایی (tənhåyi) تنها جی؛
ب. نامؤنˇ جی صفت چاکودن: دیهاتی (dihåti) دیهاتˇجی، شخصی (šəxsi) شخصˇ جی، وورودی (vurudi) وورودˇ جی، آخری (åxəri) آخرˇ جی و کشی (kəši) کشˇ جی؛
ج. تویم کلمه‌ٰنˇ جی قئید چاکودن: بیخودی (bixudi) بیخودˇ جی، ایدفایی (idəfayi) ایدفا جی، گاهگاهی (gåhgåhi) گاهگاهˇ جی؛
د. کارˇ نامؤنˇ[4] مئن کی تویم کلمه‌ٰنˇ جی چاگوده ببؤن کی خودˇ ای تویم کلمه‌ٰن نامؤن و هسا بنه‌ٰنˇ جی چاکوده ببؤن: پتنگ‌زنی (pətəng-zəni) پتنگ و زن («زئن»ˇ بنه) جی، برنج‌چینی (bərənǰčini) برنج و چین («چئن»ˇ بنه) جی. (بیشتر…)

آن‌چه تحت عنوان «گیلکی زوان» در ورگ می‌خوانید، ترجمه‌ای‌ست از کتاب The Gilaki Language نوشته‌ی و.س. راستارگؤوا (В.С. РАСТОРГУЕВА)، آ.آ. کریمؤوا (А.А. КЕРИМОВА)، آ.ک. مأمدزاده (А.К. МАМЕДЗАДЕ)، ل.ای. پریئنکؤ (Л.А. ПИРЕИКО)، د.ای. ادئلمن (Д.И. ЕДЕЛьМАН) که توسط رؤنالد م. لاکوود (Ronald M. Lockwood) از روسی به انگلیسی ترجمه و توسط انتشارات دانشگاه اوپسالا (Uppsala) منتشر شده است و شما در ورگ ترجمه‌ی گیلکی آن را خواهید خواند. این بار قرار است برای نخستین بار به زبان گیلکی درباره‌ی گیلکی بخوانیم و این تلاش و آزمایشی‌ست در راستای به کار گیری این زبان در خدمت خودش. فکر و ابتکار ترجمه از نسخه‌ی انگلیسی کتاب متعلق به خانم دکتر تهمینه گیلانی، استادیار زبان و ادبیات انگلیسی بود که در همکاری مشترکی با ورگ پی گرفته خواهد شد.
بی‌شک در این ترجمه‌ی مشترک، اشتباهات و زیاده‌روی‌ها و کم‌کاری‌های زیادی وجود دارد که تنها با راهنمایی‌ها و یادآوری‌ها و انتقادهای شما بر ما آشکار خواهد شد.
این هم بخش یکم از فصل چهارم این کتاب. (فصل سوم را در این‌جا بخوانید)

4: کلمه‌ چاکودن

گیلکی زوانˇ مئن بنه‌ٰن[1] کسؤنˇ همره تویمأگودن و چربانئن[2]ˇ همره واژه چاکؤنن.

4-1: بنهٰ تویم گودن[3]
کلمه‌ٰنی کی بنه‌ٰنه تویم گودنˇ همره چاکوده بنه دو جوره: کسؤنأجی[4] و برازکش[5]. کسؤنأجی کلمه‌ٰنˇ مئن، کلمه فولوغؤن[6]ˇ ارزش کسؤنˇ همره برابره. بزن-بوکوب (bəzən-bukub)ˇ مورسؤن. (بزن «زئن»ˇ فعلˇ امری وجهه و بوکوب نی «کوبستن» (kobəstən)ˇ امری وجه.) یا دگردن-وگردن (dəgərdənvəgərdən)ˇ مورسؤن.
برازکشˇ مئن، کلمه فولوغؤن کسؤنه بستگی دأنن: سبیل‌دراز (səbildəraz)، اژدم‌آب (aždəmåb). (بیشتر…)

آن‌چه از این پس تحت عنوان «گیلکی زوان» در ورگ خواهید خواند، ترجمه‌ای‌ست از کتاب The Gilaki Language نوشته‌ی و.س. راستارگؤوا (В.С. РАСТОРГУЕВА)، آ.آ. کریمؤوا (А.А. КЕРИМОВА)، آ.ک. مأمدزاده (А.К. МАМЕДЗАДЕ)، ل.ای. پریئنکؤ (Л.А. ПИРЕИКО)، د.ای. ادئلمن (Д.И. ЕДЕЛьМАН) که توسط رؤنالد م. لاکوود (Ronald M. Lockwood) از روسی به انگلیسی ترجمه و توسط انتشارات دانشگاه اوپسالا (Uppsala) منتشر شده است و شما در ورگ ترجمه‌ی گیلکی آن را خواهید خواند. این بار قرار است برای نخستین بار به زبان گیلکی درباره‌ی گیلکی بخوانیم و این تلاش و آزمایشی‌ست در راستای به کار گیری این زبان در خدمت خودش. فکر و ابتکار ترجمه از نسخه‌ی انگلیسی کتاب متعلق به خانم دکتر تهمینه گیلانی، استادیار زبان و ادبیات انگلیسی بود که در همکاری مشترکی با ورگ پی گرفته خواهد شد.
بی‌شک در این ترجمه‌ی مشترک، اشتباهات و زیاده‌روی‌ها و کم‌کاری‌های زیادی وجود دارد که تنها با راهنمایی‌ها و یادآوری‌ها و انتقادهای شما بر ما آشکار خواهد شد.
و اینک نخستین بخش ترجمه شده که  فصل سوم این کتاب است. (بیشتر…)

ایتا سنگ أیأ، ایتا سنگ اویا نها. آدمی کی دوارستن‌دره، أیْتایا اؤیتا کش دینه، اما خودˇ سنگ جه کناردستی واخؤب ایسه؟ یا روبار، جه آبی کی اونˇ میان شؤن‌دره چی دانه؟ آدم آب و روبارا دینه، اونˇ صدایا ایشناوه و خیال کونه کی آبˇ نوگوفته رازانا کرا روبارˇ ره گوفتن‌دره.
آخ أ فوکولاسته دیهاتˇ سرˇ جؤر کی کویانˇ میان أویرأبؤسته، چی پورستاره شبی واشاده بوبؤ! وختی آدم آسمانأ فأندره تانه قسم بوخوره کی أ جور تاریکˇ شبˇ میان ستارهٰ‌ن با أن کی پورسوییدی هیچی‌یأ دئن نتانیدی.
ستارهٰ‌ن حتا جه زمینم واخؤب نییدی.
کویان چوتؤ؟ شاید نانیدی أ دیهاتˇ شین ایسیدی کی اونˇ مردوم هیزار سال -کمتر یا ویشتر- اوشانˇ دامنه جیر زندگی کونیدی. همه اوشانˇ نامأ دأنیدی: «کورنو» کوه، «مورو» کوه، ولی خودشان خوشانأ نشناسیدی. مگه به أ دیهاتˇ قدیمی‌ترین خانه کی أ کؤگا قدیمی‌ترین کوچه میان نهأ جه خودش واخؤب نبه؟
خاب أگرجه أ کار شمه‌را خوش أیه، خیال بوکونید کی ستارهٰ‌ن جغرزˇ دیهاتˇ خانهٰ‌نˇ بامˇ سر کی کویانˇ میان أویرأبؤسته نهأ هیچی‌یأ نیدینیدی.

ایتأ پیرزن و شؤهرأ شناسم کی ایتأ نَسبَر دأشتیدی. هرگز جه خودشان وانورسه‌بید کی أ نسبر خو کوچی گردˇ چومانˇ مره چوتؤ اوشانˇ دیمأ، خو خفسأ، خانه‌یا اونˇ کهنه خردˇخشارˇ مره دینه و خو کوچی مغزˇ مره خو پاستن و خؤب مواظب بؤنˇ ره چی فکر کونه؟
اوشان یقین دأشتیدی کی نسبر وختی أیْتا دوشˇ رو یا اویْتا شانه سر نیشتی و اوشانˇ دوچولکسته گردنأ یا ایتا جه اوشانˇ گوشانأ توک زئی، باقایده دانستی کی چی کودن دره و فهمستی او دوشˇ سر کی نیشته یا او گوشا کی توک زئن‌دره کی شین ایسه! پیرمرداکˇ شین ایسه یا پیرزناکˇ شین. مگه أما تانیم «آبابا»یا جه «پیلˇآبجی» فرق ندیم یا ندانیم کی أ مرد و زن أ نسبرأ دوست داریدی چون اوشانˇ عزیز نوّه شین بو کی ۱۵ سالگی بمرد، و اون چی خؤب نسبرأ باموخته بو کی آدمˇ دوشˇ سر بینیشینه و اونˇ گوشانأ توک بزنه یا خانه میان پر بکشه أ طرف او طرف بشه. (بیشتر…)