دلیل اصلی تهیه این مطلب برای مخاطبان ورگ، استقبال آنان از مطلب «گنبد پیرمحله» می‌باشد. البته نه از دیدگاه گردشگری که نه رسالت سایت ورگ این مسئله می‌باشد و نه اینکه تهیه‌کننده، علاقه‌ای به این کار دارد. همان‌طور که از کامنتهای مطلب «گنبد پیرمحله» بر‌می‌آید، [متاسفانه به دلیل آسیبی که به آرشیو ورگ وارد آمده کامنتهای این مطلب حذف شدند.] اکثر قریب به اتفاق خوانندگان از وجود آن گنبد زیبا و تاریخی در استان گیلان بی‌خبر بودند و در تمامی کامنت‌ها، به وجود این اثر تاریخی افتخار نمودند. بنابراین، بر سیاق مطلب قبلی، توضیحات برج گرماور از کتاب «آستارا تا استارباد» نوشته‌ی دکتر منوچهر ستوده اقتباس شده است. عکس‌های این مطلب در خرداد ماه 1385 برداشته شده و به مطلب پیوست شده است. چهار عکس هم به صورت جدا، از مسیر دسترسی و طبیعت زیبای مسیر برج گرماور، به خوانندگان تقدیم می‌شود.
نیما فرید مجتهدی
در بالای دهکده‌ی «گرماور» (تصویر 1) و زیردست دهکده‌ی بزرگ «مُرَبّو» و میان دو رودخانه‌ی «شیه» و «درارو»، قلعه‌ای عظیم و قدیمی بوده است. این قلعه بر پوزه‌ی کوه و بر تل سنگی یک پارچه است(تصویر 2و3). از دهکده‌ی مربّو که به طرف این قلعه سرازیر مي‌شویم، قبرستان قدیمی «قیس آباد» -که در جوار این قلعه است- در سمت راست ما قرار مي‌گیرد. چون از این راه دسترسی به قلعه آسان است و احتمال می‌رفته است که از این راه قلعه مورد دستبرد قرار گیرد، از قدیم دو خندق کنده و دیواره‌ی کوه را نیز بریده‌اند.خندق‌ها در دل سنگ کنده شده و دیوار بریده نیز عمودی نیست، بلکه متمایل به داخل است تا کوهمالان نتوانند از آن بالا بروند. پهنای خندق نخستین 390 و پهنای خندق دوم 520 سانتیمتر و درازای دیوار بریده شده، سیزده متر و بلندی آن 270 سانتیمتر است.
بناهای قدیمی قلعه از میان رفته بود و از آثار موجود بدون حفاری نمي‌توان طرحی کشید تا وضع بناهای قدیمی را نشان دهد. از آثار قدیمی چهار آب‌انبار بود که قسمت اعظم آن‌ها در دل سنگ کنده شده است(تصویر 4). این آب‌انبارها را می توان شاهد صادقی بر آبادانی و عظمت این قلعه‌ی قدیمی دانست. آب انبار اول که در سمت غرب قلعه بود، به درازای 490 و پهنای 230 و بلندی فعلی آن 160 سانتیمتر است. درازای آب انبار دوم، 260، پهنای آن 170 و عمق فعلی آن 70 سانتیمتر است. عمق بدنه‌ی بالا که در دل سنگ کنده شده است، بیشتر است. آب انبار سوم که در جنوب برج خشتی قلعه است به درازای 550 و پهنای 350 و عمق 180 سانتیمتر است. آب انبار چهارم که در جنب غربی آب انبار سوم است به درازای 5 متر و پهنای 250 سانتیمتر و عمق فعلی آن در حدود 200 سانتیمتر است.برج خشتی در طرف جنوب شرقی قلعه بر سر پوزه‌ی کوه و مسلط به رودخانه بنا شده است(تصویر 5 و 6).
رابینو می‌نویسد: «اما برج خشتی که بر سر تپه و مسلط به رودخانه بنا شده است، به دست سلیم خان، پدربزرگ قاسم خان، هنگامی که در دوران فتحعلی شاه قیام کرد، بنا شده است.» بلندی این برج که امروز به «برج خان» معروف است، 680 سانتیمتر و قطر دایره‌ی آن از داخل، 350 سانتیمتر و قطر دیوار برج 120 سانتیمتر است. بلندی طبقه اول از کف تا زیر تیر 140 سانتیمتر و بلندی طبقه دوم 250 سانتیمتراست. طبقه اول با هفت عدد تیر پوشانده شده است. در طبقه دوم هفت طاقچه به پهنای 80 و بلندی 90 سانتیمتر است. بالای تیرهای پوشش طبقه بالا تخته کوبی داشته است. هشت مزغل در میان جرزهای بین طاقچه ها و هفت مزغل در وسط هر طاقچه در طبقه دوم دیده می شود. طبقه پایین و بالا، هر یک دری به پهنای یک متر داشته است.قسمتی از بنیاد برج و دیوار طبقه پایین آن از سنگ است. بلندی این قسمت بالغ بر 300 سانتیمتر است.
کوش تله گرماور بر بالای کوهی، سنگی منفرد، نزدیک قلعه اصلی گرماور و طرف چپ آب رودخانه، آثار حوض سنگی و بنایی دیده می شود که ظاهراً برج دیده‌بانی بوده است(تصویر 7). درازای حوض این قلعه کوچک 115 و پهنای آن 93 و گودی آن 150 سانتیمتر است. راه رسیدن به این حوض بسیار سخت و خطرناک است. با کندن نهرهایی در سنگ، آب رودخانه شیه، مشهور به «ملک دره» را به قلعه آورده اند.